Kökeni, 19. yüzyılın ortalarına dayanan ve 1 Mayıs 1886’da Amerika Birleşik Devletleri’nde başlayan büyük bir emekçi grevi ve mitingi ile daha da değer kazanan 1 Mayıs Personel bayramı her yıl, dünya genelinde emekçi sınıfının haklarını savunduğu, toplumsal adalet ve eşitlik taleplerini lisana getirdiği bir gün olarak kutlanıyor. Ortalarında Türkiye’nin de bulunduğu birçok ülkede 1 Mayıs günü resmi tatil olarak ilan edildi.
1 MAYIS RESMİ TATİL Mİ?
1 Mayıs ülkemizde 2009 yılından bu yana resmi tatil takvimi içerisinde yer alıyor.
1 MAYIS GÜNÜ OKULLAR TATİL Mİ?
1 Mayıs Emekçi ve İşçiler Bayramı da resmi tatil olduğu için kamu kurum ve kuruluşları kapalı olacak. Bu tarihte okullar da tatil olacak.
1 MAYIS NEDEN KUTLANIYOR?
İlk defa 1856’da Avustralya’nın Melbourne kentinde taş ve inşaat emekçileri, günde sekiz saatlik iş günü için Melbourne Üniversitesi’nden Parlamento Evi’ne kadar bir yürüyüş düzenlediler.
1 Mayıs 1886’da Amerika İşçi Sendikaları Konfederasyonu önderliğinde personeller günde 12 saat, haftada 6 gün olan çalışma takvimine karşı, günlük 8 saatlik çalışma talebiyle iş bıraktılar. Şikago’da yapılan şovlara yarım milyon personel katıldı. Luizvil’de (Kentaki) 6 binden fazla siyah ve beyaz emekçi, birlikte yürüdü. O devirde Luizvil’deki parklar, siyahlara kapalıydı. Emekçiler, sokaklarda yürüdükten sonra daima birlikte Ulusal Park’a girdi. Her eyalet ve kentte, siyah ve beyaz çalışanların birlikte yaptığı şovlar, gazeteler tarafından, ‘Böylece ön yargı duvarı yıkılmış oldu’ formunda yorumlanmıştı.
Bu şovlar 1 Mayıs’ı izleyen günlerde tüm harareti ile devam etti ve 4 Mayıs’ta kanlı Haymarket Olayı’na yol açtı.
Uygulanan yasal baskılarla bu şovun tekrarlanması engellendi. 14 Temmuz-21 Temmuz 1889’da toplanan İkinci Enternasyonal’de Fransız bir emekçi temsilcisinin teklifiyle 1 Mayıs gününün tüm dünyada “Birlik, gayret ve dayanışma günü ” olarak kutlanmasına karar verildi. Böylelikle ikinci şov 1890 yılında yapılabildi.
Zamanla 8 saatlik işgünü birçok ülkede resmen kabul edildi. 1 Mayıs böylelikle personellerin birlik ve dayanışmasını yansıtan bir bayram niteliğini kazandı. Günümüzde sosyalist ülkelerde (Çin Halk Cumhuriyeti, Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti, Vietnam, Laos, Küba, Venezuela, Nepal, Bolivya) ve daha birçok ülkede tatil günü olan 1 Mayıs’ı çalışanlar büyük kitle şovlarıyla kutlar; kimi ülkelerde 1 Mayıs siyasal bir aksiyon biçimini de alır.
1 MAYIS’TA BANKALAR ÇALIŞIYOR MU?
1 Mayıs hem resmi tatil hem de hafta sonu olduğu için bankalar vatandaşlara hizmet vermeyecek. İnternet bankacılığında ise hafta sonu olduğu üzere EFT süreçleri birinci mesai saatinde gerçekleşecek.
Kaynak: Sözcü