Tüm Süt, Et ve Damızlık Sığır Yetiştiricileri Derneği (TÜSEDAD) Lideri Sencer Solakoğlu, SÖZCÜ Televizyonu’nda yayınlanan, Ali Ekber Yıldırım ve Merve Ekinci’nin sunduğu Kelam Tarım’da programına katıldı.
6 Şubat’ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli zelzelelerin hayvancılığa verdiği ziyanların konuşulduğu programda, et ve süt bölümündeki krizin tesirleri de masaya yatırıldı.
Litre başına daima ziyan eden üreticilerin süt veren ineklerini kesmeye başlamasının yarattığı krizin Türkiye’deki hayvan varlığını her geçen gün azalttığını ve bunun da fiyatları tırmandırdığını söyleyen Solakoğlu, hayvancılığın geldiği son noktayı şöyle özetledi:
“Üreticinin hayvancılık yapması için iktisadi hiçbir nedeni kalmadı. Bir hayvanı kestiğinizde elinize geçen parayı kur muhafazalı mevduata koyup, oturun daha düzgün. Üretince ziyan ediyorsunuz.”
HAYVAN VARLIĞI AZALDI, ET FİYATLARI FIRLADI
Süt veren ineklerin kısma gitmesinden ötürü Türkiye’nin hayvan varlığının azaldığını anlatan tarım uzmanı Ali Ekber Yıldırım, TÜİK datalarına nazaran geçen yıl ülkedeki hayvan varlığının yüzde 5,7 azaldığını, sığır varlığının ise 18 milyondan 17 milyona düştüğünü tabir etti.
Bu sayılardaki azalmanın gerçekte TÜİK bilgilerinden çok daha yüksek olduğunun altını çizen Solakoğlu ise, bu durumun tüketici fiyatlarını tırmandırmasıyla sonuçlanacağı konusunda uyardıklarını fakat dikkate alınmadığını lisana getirdi.
“Hayvan sayısı azaldı, bu iş çok berbata gidiyor ve süt ineklerinin kısmının durduğu gün fiyatlar olağandışı zıplayacak demiştik” diyen Solakoğlu, fiyatların geldiği düzey ile ilgili şunları söyledi:
‘KIYMA FİYATLARI 400 TL’YE ÇIKACAK’
“Kemikli et fiyatları 100-120 liradan 180 liraya kadar çıktı; 200 lirayı da aşıp 300 liraya hakikat ilerler.
Kıymanın kilosu aslında 300 liraya dayanmış durumda. Bir sonraki eşikte 320 TL, 350 TL ve 370 TL derken 400 TL’ye çıkmak zorunda kalacak.”
‘HALA ÜRETİMİ TEŞVİK EDECEK BİR SİYASET YOK’
Yapılan en büyük kusurlardan birinin de, süt üreticisi litre başına ziyan etmeye devam ederken süt fiyatlarının daha da aşağıya çekilmesi olduğunu belirten Solakoğlu, “Et fiyatlarının arttığının farkındalar lakin bunun altında ‘seçime kadar baskılayabiliriz’ mantığının yattığını düşünüyorum. Bu da hakikaten artık hayvancılık için son nokta manasına geliyor” dedi.
“Hala üretimi destekleyecek, teşvik edecek bir siyaset açıklanmadığı üzere fiyatlar ithalatla baskılanmaya çalışılıyor” diyen Solakoğlu, şöyle devam etti:
“Üreticilerle birebir yaptığımız görüşmelerde ‘lanet olsun, bu işi yapmayacağım, köyde otururum daha iyi’ formunda serzenişler duyuyoruz.
Birebir konuştuğumuz üreticiler ‘lanet olsun, artık bu işi yapmayacağım’ deyip bırakıyor. ‘Köyde otururum daha iyi’ diyor. Sahiden de bugün bir hayvanı kestiğinizde elinize geçen parayı kur muhafazalı mevduata koyun daha düzgün. Üretince ziyan ediyorsunuz.”
‘HAYVANLAR SARSINTININ BİRİNCİ GÜNLERİNDE YOK KIYMETİNE SATILDI’
Kahramanmaraş merkezli sarsıntıların hayvancılığa verdiği ziyanlara da değinen Solakoğlu ayrıyeten, şu bilgileri verdi:
“Depremin yarattığı yıkım önemli ölçüde hayvanın yaralanmasına ve telef olmasına neden oldu. Üreticiler hayvanlarını bırakıp bir yere kaçamadılar. Birinci periyotlarda hayvanını yok kıymetine birtakım fırsatçı tüccarlara verip kaçan insanlarımız oldu. Et ve Süt Kurumu (ESK) bu duruma süratli müdahale etti ama… Organize ettiler bu durumu.
Ancak çok sayıda çiftçi var ve bu beşerler daima yalnızlar, kendi yazgılarıyla baş başalar.”
Ali Ekber Yıldırım da emsal bir sıkıntıya dikkat çekerek, bölgedeki insanların hayvanları için yem verildiğini lakin köylerdeki çiftçilerin dağıtım yapan bir tertibin yokluğundan ötürü bu yemlerin kendilerine ulaşmadığı konusunda şikayet ettiklerini anlattı.