Bankadan çektiği konut kredisinin faizi ile zati iki mesken parası daha ödeyen vatandaş, seçim periyoduna girilen son günlerde daha da yüksek faizlerle müsabakaya başladı.
Kamu bankalarının konut kredi faizleri şimdi değişmezken, kimi özel bankaların verdiği konut kredilerinin faizleri 0,38 puan artarken kimilerinde ise 1,2 puan kadar arttı.
İki ay evvel İstanbul’da ortalama fiyatlı bir daire için çekilen konut kredisinin aylık ödeme fiyatı kamu bankalarında 28 bin TL’den başlarken özel bankalarda bu fiyat 63 bin TL’ye çıkıyordu.
O periyot yüzde 1,29-2,99 aralığında değişen konut kredi faizleri, bu hafta prestijiyle 3,5’e kadar çıktı.
Konut kredilerinin aylık ödemesi de 33 bin TL’den başlayıp 72 bin TL’ye kadar yükseldi.
10 YIL VADELİ 2 MİLYON TL’LİK KREDİNİN MALİYETİ
100 METREKARE BİR KONUT 3,3 MİLYON TL
Merkez Bankası’nın (TCMB) aktüel datalarına nazaran, ülke genelinde bir konutun metrekare fiyatı mart ayı prestijiyle 21 bin 777 TL’ye ulaştı ve 100 metrekare bir meskenin ortalama fiyatı 2 milyon 177 bin TL’ye yükseldi.
İstanbul’da ise mart ayı prestijiyle metrekare fiyatlar 33 bin 731 TL’ye çıkarken, bu vilayetteki 100 metrekare büyüklüğündeki ortalama bir konutun fiyatı 3,3 milyon TL’ye ulaştı. Bu fiyat 120 metrekare bir mesken için ise 4 milyon TL’ye çıkıyor.
BANKA KREDİ VERSE BİLE 1,3 MİLYON TL BİRİKİM LAZIM
Peki ortalama fiyatların bile 3 milyon TL’yi aştığı bu ortamda bankalardan ne kadar kredi çekilebiliyor?
Son uygulamalara nazaran, ekpertiz bedeli 1 milyon TL’nin altındaki konutların yüzde 90’ı kadar kredi verilirken; ekspertiz pahası 1-2 milyon TL aralığındaki konutların yüzde 60-70’i ve 2-5 milyon TL aralığında meskenlerin ise yüzde 50-60’si kadar kredi veriliyor.
Vatandaşın karşılaştığı birinci manilerden biri, bankaların uyguladığı kredi kısıtlaması. Buna özel bankaların da katıldığı belirtiliyor.
Ancak bankalar kredi kısıtlamasına gitmeyip İstanbul’daki ortalama fiyatlı bir konuta (3,3 milyon TL) yüzde 60’ı kadar kredi verse bile, en fazla 2 milyon 23 bin 860 TL’sini vermiş oluyor.
Bu da vatandaşın İstanbul’da ortalama büyüklükteki bir daireyi satın almak için bile 1,3 milyon TL birikime sahip olması demek. Bu fiyat iki ay evvel 1,1 milyon TL, geçen sene tıpkı devirde ise 350 bin TL civarındaydı.
10 YILDA 8,7 MİLYON ÖDENİYOR, 6,7 MİLYONU FAİZ
Gerekli birikimi olan bir vatandaşın muhtaçlık duyduğu kredinin tamamını bankadan çekebildiğini düşünelim…
Geriye kalan 2 milyon TL’lik konut kredisi için yapılması gereken aylık ödeme meblağı ise en az 33 bin TL’den başlayıp 72 bin TL’ye kadar çıkıyor. Bu da, kredi şayet kamu bankasından kullanılırsa, bankaya 10 yılda toplam 4 milyon TL’yi aşkın ödeme yapılması demek.
Kredi şayet özel bir bankadan kullanıldıysa da toplam ödeme ölçüsü 10 yılda 8,7 milyon lirayı aşıyor; 8,7 milyon TL’lik toplam ödemenin 6,7 milyon TL’si ise faiz ödemesi olarak gerçekleşiyor. Yani bir meskeni kendisine alan vatandaşın neredeyse iki mesken parasını da bankaya faiz olarak ödüyor.
ÖZEL BANKALAR DA KISITLADI, KREDİLİ SATIŞLAR SERT DÜŞTÜ
Edindiğimiz bilgilere nazaran, seçim sonrası fiyatların daha da artmasını bekleyen vatandaş konut talebini artırdı fakat kamu bankalarının kredi kısıtlamasına özel bankalar da katıldığı için muhtaçlık duyduğu fiyatta kredi alamıyor.
Kamu bankaları seçim öncesi periyotta de bu kredileri 250 bin TL ile sınırlamıştı.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun dün açıkladığı bilgiler de konut satışları ile kredili konut satışlarındaki düşüşü ortaya koydu.
Buna nazaran, ülke genelinde konut satışları nisanda yıllık bazda yüzde 35,6 azalırken, tıpkı devirde kredili konut satışları 32 düştü. Kredili satışlardaki düşüşün mayıs ayında derinleşmesi bekleniyor.
Kaynak: Sözcü