Bankaların kur alış-satış kotasyonları ortasındaki makasın Merkez Bankası (TCMB) telkiniyle yüzde 5’e ulaşması TL’den kaçmak isteyen tasarruf sahiplerinin Kur Muhafazalı Mevduat’a olan (KKM) talebini tetikliyor.
Ocakta TCMB takviyeli, martta da Hazine takviyeli KKM’ye verilen faiz üst limitinin kaldırılması da kur muhafazayı cazip hale getirdi. Yılbaşından itibaren 565 milyar artan KKM mevduat büyüklüğü 21 Nisan haftasında 2 trilyon liraya (102.3 milyar dolar) yaklaştı. Fakat ekonomsitler bankaların KKM’ye verdikleri faizin artmasının; TCMB ve Hazine üstündeki devasa yüke olumlu tesirinin sonlu olacağını belirtiyorlar.
HESAPLAR ZORLAŞACAK
Aksine KKM’de artık çok daha sık vade sonu geldiğinden hesaplar biraz zorlaşacak. Bankacılar önümüzdeki periyotta her hafta besbelli KKM itfası gerçekleşeceğini kestirim ediyorlar. Reuters’a konuşan özel daldan üst seviye bir bankacının verdiği bilgiye nazaran birinci etapta her hafta yenilenmesi gereken KKM itfası 10 milyar dolara ulaşacak. Reuters’ın hesaplamalarına başvurduğu dört bankacı bu hafta 8 milyar dolar, sonraki hafta 6 milyar dolar, seçim sonrası hafta 11-12 milyar dolar KKM itfası gerçekleşeceğini varsayım ediyorlar.
YIKICI TESİR YARATIR
Nisan prestijiyle toplam mevduatın beşte birinin KKM’den oluştuğunu, faiz limitinin
kaldırılmasının TCMB ve Hazine üzerindeki yüke olumlu bir tesir yaratmayacağını söyleyen Prof. Dr. Binhan Elif Yılmaz, “TCMB kuru ile özgür piyasa kuru ortasındaki fark ve hasebiyle dövize talep yüksek ve bu durum KKM’nin bütçeye yükünü artırıyor. KKM hacmindeki artışa eşlik eden kur artışı TCMB ve Hazine üzerinde yük yaratacak” dedi.
Ekonomist Murat Kubilay ise 102 milyar dolarlık KKM hacmi ile 1 TL kur artışında 2-4 milyar dolar ziyan oluşacağına dikkat çekerek, rastgele bir nedenle döviz kuru sıçrarsa bütçe üstündeki tesirinin yıkıcı olacağını söz etti.
Dövizli varlıklar 330 milyar dolara ulaştı
Merkez Bankası (TCMB) eski Baş Ekonomisti Prof. Dr. Hakan Kara, dolarizasyonun yalnızca döviz mevduatından ibaret olmadığına işaret ederek, yurt içi yerleşiklerin tüm döviz ve dövize endeksli varlıklarını temel alınca gerçek tablonun büyüklüğüne dikkat çekti. Kara, toplumsal medya paylaşımında, KKM başladığında 254 milyar dolar olan dövizli varlıkların geçen hafta 330 milyar dolara ulaştığını aktardı. “Liralaşma bunun neresinde?” tabirlerini kullanan Kara, “Verisi olmadığı için bu hesaba yastık altına giden döviz ve altını dahil edemedik. Muhtemelen son periyotta bunlar da artmıştır” dedi.
Kaynak: Sözcü