Doğal ömür alanları Akdeniz ile Ege olan ve zehirli olarak bilinen pusula denizanaları Çanakkale Boğazı’nın akabinde Marmara Denizi’nde de artış gösteriyor.
2000’li yıllarda Erdek Körfezi’ndan giriş yapan, 2008-2009 yılları ortasında da büyük bir artış gösteren cins, Marmara Denizi’nde tekrar görülmeye başlandı.
Çoğunlukla Büyükçekmece kıyıda görülen, kırmızı ve kahverengi imajıyla huzursuz eden pusula denizanaları için İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Melek İşinibilir Okyar, “Çanakkale Boğazı girişi, Marmara Denizi’nin güneyinde yaygın olarak görülen bir tıp. Bunun dışında tüm Marmara Denizi’nde görülüyor. İstanbul Boğazı ve etrafında yaygın olarak bu mevsimlerde görüyoruz” diye konuştu.
“İSTANBUL BOĞAZI VE ETRAFINDA YAYGIN OLARAK GÖRÜLÜYOR”
Prof. Dr. Okyar, şöyle konuştu:
*2008-2009 yıllarında büyük bir artış gösterdi hatta o periyot bu çeşit zehirli mi diye çok yer almıştı.
*Çünkü görsel olarak da ilgi çeken bir tıp, kırmızı, kahverengimsi bir çeşit. Sonrasında biraz ortamdan çekildi zira birinci girmenin vermiş olduğu tesirle baskınlığını kazandı. Sonra ortamın değişimine uyarak muhakkak bir istikrara oturdu.
*Dönem periyot bilhassa bahar aylarında, bu periyotlarda bu tıp görünür hale geçiyor. Çanakkale Boğazı girişi, Marmara Denizi’nin güneyinde yaygın olarak görülen bir çeşit.
*Bunun dışında tüm Marmara Denizi’nde görülüyor. İstanbul Boğazı ve etrafında yaygın olarak bu mevsimlerde görüyoruz.
“BU CİNSLERİN İSTEDİĞİ BİÇİMDE MEVSİM GEÇİŞLERİ YAŞANIYOR”
*Son 1-2 yıldır tekrar bir artışa geçtiğine yönelik irtibatta olduğumuz, etrafta yaşayan insanlardan, balıkçılardan yahut biz de denizdeyiz ve gözlemliyoruz. 1-2 yılda bir artışı var üzere görünüyor.
*Son 2 yılda Marmara Denizi de çok derin değişimler geçirdi. Müsilaj geçirdi, iklim ılıman geçiyor tam da bu cinslerin istediği biçimde mevsim geçişlerini yaşıyoruz.
*Doğal olarak tekrar ağır bir artış yapabilir fakat bunun kesin bir kelamı yok. Yapabilir de yapmayabilir de ancak şunu çok net söyleyebiliriz ki bu çeşit artık Marmara Denizi’nde görülen bir cins. Bilhassa bahar sonu, yaz aylarında daha sık görüyoruzö tabirlerini kullandı.
İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Melek İşinibilir Okyar
“ZEHRİ BAŞKA DENİZANALARINA NAZARAN DAHA ETKİLİ”
Prof. Dr. Okyar, şaşırılacak bir durum olmadığına dikkat çekerek “Şaşırılacak bir durum değil lakin tabi ki zehir olarak öteki Marmara Denizi’nde yaygın olarak görülen beyaz denizanasına nazaran zehri daha tesirli. Mümkünse dokunulmaması, karşılaşılırsa dikkat edilmesi gerekir. Kıyıda görülürse dokunulmamasını tavsiye ederim. Tüm denizanaları balık popülasyonunu tehdit eder. Yalnızca pusula denizanası üzerinden değil, Marmara Denizi’nde bulunan tüm denizanaları balık stoklarını tehdit eder. Zira bunlar hem balıkların besinini oluşturan, zooplankton dediğimiz canlılar üzerinden, mikroskobik hayvansal canlılar üzerinden beslenirler. Hem de balıkların yumurta ve lavraları üzerinden beslenirler” diye konuştu.
“BALIK STOKLARININ ÖNEMLİ TEHDİDİNİ OLUŞTURUYORLAR”
Prof. Dr. Okyar, şu sözleri kullandı:
*Doğal olarak balığı hem beslenme hem de üreme tarafından etkilediklerinden ötürü balık stoklarının önemli tehdidini oluştururlar. Marmara Denizi’nde de son periyotlarda denizanalarında önemli artış olması sebebiyle balıkçılardan bize de şikayet geliyor.
*Balıkçı ağını çekerken, denizanalarının yüzde 95’i sudan oluşur. Çekerken bu sıkışma esnasında bunlar parçalandıklarından ötürü parçalandığında sümüksü yapı ağların ağ göz açıklığını kapattığından ötürü ağın alınmasında balıkçıya zorluk çıkarır.
*Süzülmesi gereken su süzülmez, o suyu da birlikte çekmek durumunda kalır balıkçı. Bu yüzden daha fazla güç, daha fazla yakıt, daha fazla vakit harcamak durumunda.
*O yüzden bu türlü de bir ziyanı var. Hem stok tarafından hem de ekonomik olarak ziyanı var. Tüm balıkları tesirler lakin bilhassa pelajik balıklar.
*Su kütlesinde hareket eden bilhassa yüzeye yakın göç eden balıkları daha çok tesirler. Hamsi, sardalya üzere balıklar daha çok etkilenir. Denizdeki tüm canlıları denizanaları tesirler. (DHA)
Kaynak: Sözcü