Kandilli Rasathanesi ve Sarsıntı Araştırma Enstitüsü, Japon bilim insanları ile birlikte 5 yıl evvel Marmara fayının farklı özelliklerini anlamak için ölçümlere başladı. Yer hareketleri daima olarak kaydedilerek, yer sarsıntılarının büyüklüğü, mühleti, merkezi ve vakti saptamaya yarayan sismometreler ile datalar toplanıyor.
Marmara Denizi’nin 1200 metre tabanında olan aygıtlar, 6 ayda bir denizin farklı noktalarına yerleştiriliyor. Çalışmaların 5 yıldır devam ettiğini belirten Prof. Dr. Haluk Özener, araştırmanın ayrıntılarını anlattı.
Özener, Marmara’daki deniz tabanına kurulmuş sismometrelerle Marmara’daki fayın özelliğini tahlil ettiklerini belirterek, şunları söyledi:
– Bu çalışma Marmara’da yapılan onlarca çalışmadan yalnızca bir tanesi. Hasebiyle çok kıymetli bilim insanlarımız var, onların yapmış olduğu çalışmalardan bir tanesi. Biz 5 yıl boyunca Japon ve Türk iştiraki ile Türk ve Japon projesi olarak farklı üniversitelerin de iştirakiyle, hocalarımızın takviyesiyle proje yürüttük.
FAYIN İŞLEVLERİ HARİTALANIYOR
– Türk tarafının liderliğini ben yapmıştım. 5 yıllık proje sonucunda Marmara’daki deniz tabanına kurmuş olduğumuz deniz tabanı sismometreleri, açılım ölçer aygıtlarla Marmara’daki fayın özelliğini, kayma ölçüsünü hangi fay modülünün hangi derinlikte zelzele yarattığını, hangi fay kesiminin daha sessiz olduğunu ortaya çıkarmıştık. Bilimsel çalışmalarımızın sonuçlarını paylaşıyoruz. Farklı farklı deniz tabanında çalışmalar var. Gemiler ile fayın lokasyonları haritalanıyor.
UZUN SOLUKLU İŞLER
– Bizim yaptığımız çalışmalar da bunların üzerine bilgi toplamak. Marmara Denizi’nin 1200 metre tabanında olan aygıtlarımız var. Aygıtları atıyoruz 6 ay sonra alıp dataları topluyoruz ve farklı yerlere koyuyoruz. Münasebetiyle fayın uzunluktan boya özelliklerini manaya talihimiz oldu. Çalışmalar hala devam ediyor. Hâlâ Marmara deniz tabanında bu aygıtlarımız bilgi topluyor. O dataları mart ayında alacağız. Daha sonra değerlendireceğiz ancak uzun soluklu işler.
YUMURTA KAPIYA DAYANDIKTAN SONRA…
– Burası bir sarsıntı bölgesi. Her an 7 üzeri sarsıntı olabilir. Ne vakit olur? Kimse bilmiyor. Bizim yer bilimleri topluluğu olarak yapacağımız çalışmalar orta ve uzun vadeli. En kısa vadede yapılması gereken, bina yapı stokunun inançlı hale getirilmesi. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin süratli tarama sistemiyle binaların güvenliği ve mevcut durumunu tespit eden çalışması var.
Kandilli Rasathanesi Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener
– 6 Şubat’tan evvel ve sonra yapılan müracaatlar ortasında devasa fark var. Bu da bizim toplumumuzun yumurta kapıya dayandıktan sonra aksiyon almasından kaynaklanıyor. Şu an yapılması gereken şey toptan yapı stokunun kalitesine bakılması. (DHA)