ABD’nin başını çektiği Batı ülkeleri Ukrayna işgali gerekçesiyle Rus petrolüne dönük yeni yaptırımları masaya koyarken, Moskova’dan da yaptırımları aşmak üzere atılımlar geliyor.
İngiliz Financial Times (FT) gazetesi, Rusya’nın yaptırımları aşarak petrol ihracatını sürdürebilmek için direkt ve dolaylı olarak tanker satın alarak ‘gölge filo’ kurduğunu yazdı.
‘100’ÜN ÜZERİNDE TANKER SATIN ALDILAR’
Londra merkezli gemi nakliyeciliği şirketi Braemar, Rusya’nın ham petrol sevkiyatı için olağanda yabancı ülkelere ilişkin tankerlere bel bağladığını lakin bu yıl direkt ve dolaylı olarak 100’ün üzerinde gemi satın aldığını öne sürdü.
Şirketin araştırma şefi Anoop Singh, Rusya’nın isimsiz ya da yeni isimlerle kayıt ettirdiği tankerlerin yaşının genelde 12-15 ortasında olduğunu, birkaç yıl içinde hurdaya çıkması beklenen gemiler olduğunu söyledi.
Singh, “Bunlar aşina olmadığımız alıcılar ve gemilerin birçoklarının Rusya’ya gittiğinden eminiz” dedi.
Oslo merkezli güç danışmanlığı firması Rystad, Rusya’nın bu yıl satın alma ve İran ile Venezuela’ya hizmet eden gemilerin yine tashihi yoluyla 103 petrol tankeri edindiğini belirtti.
‘YAPTIRIMLARIN TESİRİNİ AZALTIR ANCAK KÂFİ DEĞİL’
Bu gelişmeyi “Rusya yaptırımları aşmak için gölge filo kuruyor” biçiminde yorumlayan milletlerarası petrol taşıma dalı temsilcileri, 5 Aralık Pazartesi günü Avrupa Birliği’nin (AB) uygulamaya başlayacağı Rusya’dan deniz yoluyla petrol ithalatı yasağının ve 60 dolarlık tavan fiyat uygulamasının da bu yolla aşılmak istendiğini belirtti.
Sektör temsilcileri, gölge filo yardımıyla Rusya’nın yaptırımların tesirini azaltacağını fakat büsbütün ortadan kaldıramayacağını öne sürdü.
G7 ve AB’nin son yaptırımları nedeniyle global tanker filosunu kullanmakta daha çok zorlanacak olan ve tavan fiyat altında satılmadığı sürece Lloyd’s of London üzere sigorta şirketleriyle çalışamayacak olan Rusya’nın gölge filoyu kullanacağı vurgulandı.
HİNDİSTAN, ÇİN VE TÜRKİYE ÖNCELİKLİ
FT, Avrupa’nın kıstığı Rus petrolünün daha büyük alıcıları haline gelen Hindistan, Çin ve Türkiye üzere ülkelere tedarik için gölge filonun kullanılacağına işaret etti.
Türkiye’nin bu yıl Rusya’dan petrol ithalatındaki artış dikkat çekiyor. Son olarak EPDK’nın eylül raporuna nazaran, Türkiye’nin toplam petrol ithalatında Rusya’nın hissesi yüzde 46,95’e yükseldi. Bu oran geçen sene eylülde yüzde 20,67 idi.
Türkiye’deki rafineriler ve yetkili ithalatçılar Rusya’dan petrolü indirimli alsa da iç piyasada memleketler arası fiyattan satarak yüksek oranda kâr elde ediyor.