Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Konseyi Üyesi ve KLİMİK Lideri Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, Ekim ayından bu yana viral enfeksiyonların sirkülasyonda olduğunu kaydederek açıklamalarda bulundu.
Viral enfeksiyonların bu yıl mevsiminden evvel görülmeye başlandığını belirten Prof. Dr. Yavuz, son günlerde acillere müracaatların 3-4 kat arttığına işaret etti.
Özellikle çocuk ağır bakımlardaki yatışların da yükselmeye başladığını vurgulayan Prof. Dr. Yavuz, “Viral üst teneffüs yolu enfeksiyonlarına neden olan etkenler içinde Kovid var, grip (influenza) var ve öbür nezle yapan virüsler var ki yüzlerce virüs aslında sirkülasyonda. Beklendiği üzere erken sirkülasyona girdi virüsler bu sene. İstanbul’da Ekim başından beri aslında grip de öbür nezle etkenleri de bilhassa çocuklarda olmak üzere çok yaygın olarak etkiliyor insanları. Çocuk ağır bakımlardan haberler de geliyor, hakikaten sayılar çok yüksek, hatta çocuk ağır bakımlarda doluluk bayağı yüksek” dedi.
ÜÇLÜ TEHLİKE, COVİD, RSV VE GRİP
Prof. Dr. Yavuz, şöyle konuştu:
*Covid, influenza ve RSV. Bunlar aşikâr risk kümelerinde (küçük çocuklar ve altta yatan hastalığı olanlar) istenmeyen makûs sonuçlara yol açabiliyor yahut ölümcül olabiliyor.
*RSV dediğimiz virüs daha çok küçük bebeklerde, bilhassa alt teneffüs yollarına yerleşip ağır tablolara ve hatta mevte neden olabiliyor.
*Acillerde bunların hepsinin artışına bağlı olarak sahiden hasta sayıları 3-4 kat artmış durumda.
*Kışa daha yeni giriyoruz, havalar daha yeni soğumaya başladı; kapalı ortamlarda daha fazla kalmaya başladıkça hasta sayısı da katlanarak artacak.
“HEPSİ BİRBİRİNE KARIŞIYOR BELİRTİDEN ANLAMAK ZOR”
*Hepsi halsizlik, kırgınlık yapabiliyor. Semptomlara bakarak hangisi grip, hangisi RSV, hangisi Kovid, anlamamız mümkün değil.
*Oysa covid için de grip için de erken evrede başlanırsa elimizde tesirli antiviraller var.
*Özellikle risk grubundakiler için bu ilaçları erken evrede başlayabilirsek hastaneye yatış ve vefatları engelleyebiliyoruz.
*Dolayısıyla etkeni bilmemiz, hastalığın erken periyodunda tedaviye başlayabilmemizi de sağlıyor.
*Her nezle olan, kendi kendine güzelleşecek, çok düzgün geçirecek diye bir şey yok. Bizim olağanda pandemiden evvel bir sürveyans sistemimiz vardı Sıhhat Bakanlığı’nın yürüttüğü.
*Sürveyans ile grip ya da öbür problemim yolu virüslerinin ne kadar hastane müracaatına neden olduğu, hastaneye yatışlarına ne kadar yol açtığı, çocuk ve erişkinlerdeki mevt oranlarını motamot coviddeki üzere sıkı bir formda takip edebiliyorduk.
*Pandemiyle bir arada sürveyans sistemi çok büyük ziyan gördü ve durdu. Şu anda sisteme girip baktığımda Ekim ayı başında duruyor bu izlemler.
*Oysa Ekim’den beri İstanbul’da çok önemli bir erken başlayan bir viral teneffüs yolu enfeksiyonu salgınları kelam konusu.
*Hangi virüs tesirli oldu, ne oluyor bilmiyoruz. Bu izlemlere ivedilikle yine dönmemiz lazım. B da test ederek olabilir. Sayın Bakanın yeni açıkladığı bu üçlü teneffüs paneli testi bu açıdan çok kıymetli.
“YENİ ÜÇLÜ TESTLER ÖNÜMÜZÜ GÖRMEMİZİ SAĞLAYACAK”
Üçlü teneffüs paneli testlerinin evvelden beri kullanıldığını, covidi de içeren çoklu testlerin birtakım ülkelerde son 1 yıldır kullanımda olduğunu da anlatan Prof. Dr. Yavuz, kelamlarını şöyle sürdürdü:
*Multipleks PCR testleri deniliyor bunlara. Çoklu panelleri de var lakin şu an bizim için en değerli olan bu üç virüsün izlenmesi. Zira şu an yüzlerce virüs içinde en büyük tehlike yaratan bu üç virüs.
*Bu kullanıma girdiğinde hepsini birden test edebileceğimiz için daha ekonomik olacak ve daha fazla sayıda yapma talihi doğacak bizlere de. Çok acil bir muhtaçlık şu anda, nitekim çok eksiklik duyuyoruz hastalıkların sebebinin ne olduğunu bilmediğimiz için. Kovid testi de yanlışsız düzgün yapılmıyor artık.
*Onun için çok sevindim bu türlü bir gelişme olmasına. Üçlü test de PCR metodu ile yapılan bir test, hastadan alınan numunede tıpkı anda üç virüse birden bakılabiliyor.
“SINIFLARDA MASKE TAKILMALI, HAVALANDIRMA KRİTİK”
Covid pandemisi sırasında kullanımı hayli artan vitamin takviye eserleri ile bitkisel preparatların şu anki salgınlardan korunmak ismine hiçbir işe yaramadığını da anlatan Prof. Dr. Yavuz, bilhassa sınıflar, toplu taşıma ve kalabalık yerlerde maske kullanımına dönülmesi gerektiğini kaydetti ve şu ihtarlarda bulunarak kelamlarını noktaladı:
*Vitaminler, mineraller, bitkisel takviye eserleri v.s kullandı beşerler, bunların hiçbirisinin tesirinin olmadığı gösterildi. Beşerler boşu boşuna bunlara para harcamasınlar. Şu anda maske kullanımı bütün bu virüsleri önlemek için çok tesirli.
*Özellikle toplu ortamlarda, toplu taşımalarda mutlaka maske kullanılmalı. Tercihen sınıflarda da maske takılmasını şu periyot öneriyorum.
*Çünkü çok fazla virüs dolaşıyor çocuklar ortasında ve bunun dağılımını da engelleyerek çocukların okuldan geri kalmasının da önüne geçebiliriz. Kapalı ortamların âlâ havalandırılması da çok kritik.
*Özellikle sınıfların havalandırılmasının kritik değeri var. Yeniden bu devir grip aşısı fiyatsız olarak tanımlanmış olanlar kesinlikle yaptırmalı.
*Tanımlanmamış olan kümelerde ise 6 ay ve üzeri yaştaki herkes, (ücretini ödeyerek) aşı yaptırabilir.
*Gribe bağlı ağır komplikasyonlardan korunmak ismine grip aşısı yaptırılmalı. El yıkama da yeniden alınacak en kolay tedbirlerden. Bilhassa RSV üzere nezle etkenlerini çok kıymetli ölçüde engelliyor ellerin sık yıkanması.
*En kıymetlisi de hasta olan bireyler, işe yahut okula katiyen gitmesin. Zira bu formda yayılıyor ve sayılar katlanıyor. (DHA)