Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi yıl başından bu güne yaklaşık yüzde 170 getiri oranına ulaştı. Son bir yıldaki yükseliş oranı ise yüzde 147 düzeyinde.
Bugünkü süreçlerde de BIST 100 endeksi gün içerisindeki yükselişini yüzde 4,20’nin üzerine çıkararak gördüğü en yüksek seviyeyi 5 bin 215 puana taşıdı.
Bankacılık endeksinde yıl başından bu yana görülen yükseliş yüzde 181’e ulaşırken son 1 yıllık getiri oranı da yüzde 166 düzeyinde. Yıl başından bu güne sanayi endeksinin getirisi ise yüzde 142 olurken son bir yıllık devirde de yatırımcısına yüzde 126 oranında kazandırdı.
Ulaştırma endeksinin yıl başından bu yana getirisi ise yüzde 493 ile bankacılık ve sanayi endekslerinin hayli üzerinde. Ulaştırma endeksindeki son bir yıllık yükseliş de yüzde 454’e gelmiş durumda.
Borsadaki bu rallinin nedenlerini Sozcu.com.tr’ye pahalandıran piyasa uzmanlarının ortak dikkat çektiğini nokta yeni iktisat modeli sonrası ortaya çıkan yüksek enflasyon hasebiyle yatırım araçları ortasında Borsa İstanbul’un alternatifsiz kalması.
‘KKM’DEKİ PARA BORSAYA AKMAYA BAŞLADI’
Allbatross Portföy Fon Yöneticisi Gökhan Uskuay, kurların hareketsiz, faizlerin de çok düşük olması hasebiyle borsadan öbür alternatif kalmadığını vurguladı.
“Kur Muhafazalı Mevduat (KKM) daha evvelce bir getiri sunuyordu. Merkez Bankası rezervlerinin kuvvetlenmesi, Döviz Tevdiat Hesaplarından çözülme ile birlikte KKM’deki para borsaya akmaya başladı” diyen Uskuay, kasım ve aralık aylarından itibaren şirketlerin de döviz satmaya başladığına değinerek, hem kurumsal hem kişisel yatırımcıların borsaya geldiğine dikkat çekti.
Bu devirde bölüm ve endekslere ait bir ayrım kalmadığını söz eden Uskuay, yeni gelen yatırımcıların hangi pay yükseliyorsa onun peşinden gittiklerini söyledi. Uskuay, “Denge ve seçicilik kayboldu, bu kadar yeni yatırımcının girdiği yerde onların kurallarına nazaran oynuyoruz. Ne yükseliyorsa onun peşinden gidiyorlar. Bölüm diye bir dinamik kalmış değil” halinde konuştu.
‘BORSAYA RAKİP ÇIKACAK TEK ŞEY KURUN SIÇRAMASI’
Borsadaki bu yükselişin devamlılığı ve sürdürülebilirliği noktasında da değerlendirmelerde bulunan Uskuay, mevcut iktisat modeline işaret etti. Uskuay, “Yeni ekonomik yapı sürdürülemez lakin kısa vadede TCMB rezervlerindeki yükseliş, Rusya-Ukrayna savaşıyla gelen sıcak paranın devamı bu modeli işler kılıyor. Borsanın dinamiğini bozacak tek şey kurun sıçraması. Kur ve faiz istikrarı bozulduğu anda borsaya rakip çıkacak” dedi.
Ayrıca borsadaki bugünkü yükselişe ait Varlık Fonu vurgusu yapan Uskuay, kelamlarını şöyle sürdürdü, “Bir para girişi var fakat sebebini bilmiyorum. Varlık Fonu içerisinde bulunan paylardan birine alım geldiğinde başkalarında de yüksek oranlı primler görüyoruz. Yatırımcılar ne yükseliyorsa onun peşinden gidiyor” formunda konuştu.
EKONOMİ SİYASETLERİNDE OLAĞANA Mİ DÖNECEĞİZ?
Marbaş Yatırım Genel Müdür Yardımcısı Soner Kuru da borsadaki yükselişte artan enflasyon ve getiri alternatifsizliğinin ana etken olduğunu söyledi. Bugün prestijiyle geçen hafta görülen kayıpların telafi edildiğini söz eden Kuru, yükselişin devamına ait seçim sonrası iktisat siyasetlerini işaret etti.
Bundan sonrası için her iki istikametli de dalgalanmaların olabileceğini kelamlarına ekleyen Kuru, öne çıkacak bölümler olarak, “Kompozisyonda bir değişiklik yok. Hizmetler, perakende, holdingler, havacılık, güç bu dalların ön plana çıkacağını söyleyebiliriz” dedi.
Kuru, “Risk iştahı devam ediyor. Borsa önümüzdeki bir, iki çeyrek sonrasını fiyatlamaya çalışır. Münasebetiyle bir seçim periyodu var. Burada sorulması gereken soru düşük faiz sürdürülebilir mi, iktisat siyasetlerinde olağana mi döneceğiz? Şayet düşük faiz anlayışı sürerse borsa yükselmeye devam eder” biçiminde konuştu.
Kur Muhafazalı Mevduat Hesaplarından borsaya bir ölçü giriş olduğuna da değinen Kuru, kelamlarını şöyle sürdürdü; “Kurda bir hareket yok. KKM hesaplarında son periyotta biraz giriş oldu. Yeni hesap sayılarında da artış var. Kripto para yatırımcılarından da bu periyotta Borsa İstanbul’a bir geçiş var”
‘YERLİ YATIRIMCI PARASINI BORSAYA KOYUYOR’
Ata Yatırım Stratejisti Batuhan Özşahin de Borsa İstanbul’da görülen rallide TL yatırımlara ait öteki bir alternatifin olmamasını gösterdi.
Uzun vakittir yüzde 70’lere varan negatif gerçek faiz faktörü olduğunu belirten Özşahin, “Daha evvel enflasyonist ortamlarda mevduat ile korunabiliyordunuz. Artık bu türlü olmayınca tasarruflar önemli biçimde eriyor. Beşerler ne yapacaklarını sormaya başladı. Para farklı enstrümanlara yöneldi. Yerli yatırımcı parasını önemli formda buraya koyuyor” değerlendirmesinde bulundu.
2020 yılından sonra yabancı yatırımcılar çıktıkça yerini yerlilerin aldığını kaydeden Özşahin, “Yerli yatırımcılar çeşitli balonlar da oluşturuyor lakin geçtiğimiz devirlerde önemli düşüşlere yabancı çıkışları neden olurdu. Şu anda borsada yabancı oranı yüzde 30’un altında, yabancılar Türkiye’deki makro iklimi çok kırılgan görüyor, yerli yatırımcılar onların yerini doldurdu” dedi.
‘CİDDİ BİR PARA GİRİŞİ VAR, DUYAN GELİYOR’
Borsanın yükselişinde bir öteki faktör olarak 2018 yılından beri geniş tabanlı para arzındaki arttışa dikkat çeken Özşahin, “Zenginleşen pek çok insan oldu. Yerli yatırımcılar da enflasyondan korunmak için borsaya yöneldi. Yatırımcı sayısı 3 buçuk milyonu geçti, duyan geliyor fakat insanların şuurlu yaklaşması lazım” dedi.
Özşahin, KKM hesaplarından borsaya giriş olduğu tarafındaki telaffuzlara ait ise, “KKM’nin getirisi düşmeye başlayınca hacmi azaldı ancak oradan çıkış, buraya giriş var diyemeyiz. Ölçülebilen bir şey değil. Önemli bir para girişi var ancak KKM’den mi mevduat tarafından mı bilemiyorum. Beşerler tasarruflarını buraya yönlendiriyor. Arzla talep ortasında düzeltme olur fakat arz olmasına karşın önemli bir düzeltme görmedik” dedi.