ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, Çin ile yapan ve adil bir ekonomik bağlantı arayışında olduklarını fakat ulusal güvenlik çıkarlarını korumakta tereddüt etmeyeceklerini tabir etti.
ABD Hazine Bakanlığı, Yellen’ın bugün Johns Hopkins Üniversitesi’nde ABD ve Çin ortasındaki ekonomik münasebetlerine ait yapacağı konuşmanın metnini paylaştı.
Yellen, ABD’nin ulusal güvenliğini savunma konusundaki kararlılığını sürdürdüğünü belirterek, “Bu bağlamda Çin ile yapan ve adil bir ekonomik münasebet arayışındayız. Her iki ülkenin de sıkıntı hususları dürüstçe tartışabilmesi gerekiyor. Ve mümkün olduğunda, ülkelerimizin ve dünyanın faydası için birlikte çalışmalıyız” değerlendirmesinde bulundu.
ABD’nin Çin’e yönelik ekonomik yaklaşımının üç ana maksadı olduğuna dikkati çeken Yellen, bunlardan birincisinin ulusal güvenlik çıkarlarını, müttefiklerin ve ortaklarını çıkarlarını garanti altına almak ve insan haklarını korumak olduğunu kaydetti.
‘ÇİN’E CEVAP VERMEK İÇİN…’
Davranışlarıyla ilgili tasaları Çin’e açıkça ileteceklerini belirten Yellen, ABD’nin hayati çıkarlarını savunmakta tereddüt etmeyeceğini, amaçlı hareketlerinin ekonomik tesirleri olmasına karşın sadece güvenlik ve kıymetlerle ilgili telaşlardan kaynaklandığını aktardı. Yellen, hedeflerinin bu araçları rekabetçi ekonomik avantaj elde etmek için kullanmak olmadığını vurguladı.
Çin ile her iki ülkede de büyümeyi ve yeniliği teşvik eden sağlıklı bir ekonomik bağlantı aradıklarına dikkati çeken Yellen, milletlerarası kurallara nazaran oynayan, büyüyen bir Çin’in ABD ve dünya için âlâ olduğunu aktardı.
Yellen, “Her iki ülke de ekonomik alanda sağlıklı rekabetten yararlanabilir. Lakin her iki tarafın da yarar gördüğü sağlıklı ekonomik rekabet, sırf rekabet adil olduğunda sürdürülebilir. Çin’in haksız ekonomik uygulamalarına karşılık vermek için müttefiklerimizle ortak olmaya devam edeceğiz” sözlerini kullandı.
ÇİN’E ABD İLE ÇALIŞMA KELAMINI YERİNE GETİRME ÇAĞRISI
Günümüzün acil global problemleri konusunda iş birliği arayışında da olduklarına işaret eden Yellen, ABD Lideri Joe Biden ve Çin Devlet Lideri Şi Cinping’in geçen yıl yaptığı görüşmeden bu yana her iki ülke de makroekonomi etrafındaki bağlantısı, iklim ve borç derdi üzere bahislerde iş birliğini artıma konusunda anlaştığını fakat daha fazlasının yapılmasının gerektiğini vurguladı.
Yellen, Çin’e bu bahislerde ABD ile çalışma kelamını yerine getirmeye davetinde bulunarak bunun dünyaya karşı ortak misyonları ve yükümlülükleri olduğunu, bu mevzuları birlikte ele almanın her iki ülkenin de ulusal çıkarlarını ilerleteceğini kaydetti.
Son yıllarda, birçok kişinin ABD ile Çin ortasındaki çatışmanın giderek kaçınılmaz olduğunu gördüğünü belirten Yellen, bunun birtakım Amerikalılar tarafından paylaşılan, ABD’nin düşüşte olduğuna dair dehşetlerden kaynaklandığını aktardı.
Yellen, ABD’nin düşüşüne ait beyanların yıllardır ortalıkta dolaştığını lakin her vakit yanılındığının kanıtlandığını tabir etti.
ULUSAL GÜVENLİK VURGUSU
ABD’nin tüm dış bağlarında olduğu üzere Çin ile bağlarında de ulusal güvenliğin çok değerli olduğunu vurgulayan Yellen, makul teknolojileri Çin’in askeri ve güvenlik aparatlarından muhafazanın hayati ulusal çıkarlar olduğunu açıkça belirttiklerini anımsattı.
Yellen, bu ulusal güvenlik hareketlerinin rekabetçi bir ekonomik avantaj elde etmek yahut Çin’in ekonomik ve teknolojik çağdaşlaşmasını engellemek için tasarlanmadığını belirterek, bu siyasetlerin ekonomik tesirleri olabilse de direkt ulusal güvenlik değerlendirmeleri tarafından yönlendirildiğini aktardı. Yellen, ekonomik çıkarlarını feda etmeye zorlasalar bile bu tasalardan taviz vermeyeceklerini vurguladı.
ABD’nin kazananın hepsini aldığı bir rekabet peşinde olmadığını belirten Yellen, bunun yerine adil kurallara sahip sağlıklı ekonomik rekabetin vakit içinde her iki ülkeye de yarar sağlayabileceğine inandıklarını kaydetti.
‘KÜRESEL HUSUSLARDA İLERLEME KAYDETMEMİZ ÖNEMLİ’
Yellen, sağlıklı rekabetin lakin her iki taraf için de adil olursa sürdürülebileceğini vurgulayarak, Çin’in yabancı rakipleri kıymetine firmalarının pazar hissesi kazanmasına yardımcı olmak için uzun müddettir hükümet dayanağını kullandığını belirtti.
Çin’in son yıllarda sanayi siyasetinin daha tezli ve karmaşık hale geldiğine işaret eden Yellen, ülkenin yabancı rakiplerine hakim olmak için devlete ilişkin işletmelere ve yerli özel firmalara verdiği dayanağı genişlettiğini, bunu klâsik endüstriyel kesimlerde olduğu kadar gelişmekte olan teknolojilerde de yaptığını ve bu stratejisini IP hırsızlığı ve başka yasadışı sistemler dahil olmak üzere yeni teknolojik bilgi birikimi ve fikri mülkiyet elde etmeye yönelik agresif eforlarla birleştirildiğini aktardı.
Yellen, ABD’nin Çin ile ekonomik angajmanının kaidelerini belirlerken, büyük global zorluklarda iş birliği yapma amacını izleyeceğini belirterek, “Diğer anlaşmazlıklarımıza bakılmaksızın global hususlarda ilerleme kaydetmemiz değerli. Dünyanın en büyük iki iktisadından gereksinim duyduğu şey bu” sözlerini kullandı. (AA)
Kaynak: Sözcü