Kahramanmaraş merkezli iki büyük sarsıntı sonrasında çalışmalar 10 vilayette enkaz kaldırma kademesine geçerken, yaşanan büyük göç, başta yine başlamaya hazırlanan üretim olmak üzere birinci tesirleri yaratmaya başladı. Toplam 13.3 milyon nüfusun yaşadığı bölgede birinci varsayımlara nazaran 2 milyon 200 bin kişi farklı vilayetlere tahliye edildi. Başta hazır giysi, dokuma ve ayakkabı olmak üzere endüstrinin yüzde 30’luk hisse aldığı 10 vilayet, 19.76 milyar dolarlık toplam ihracat ile değerli bir üretim merkezi pozisyonundaydı.
6 HAFTAYA KADAR ERTELEME
Aktif sigortalı hissesinin yüzde 11.7 olduğu bölgeden büyük kentlere değerli bir çalışan göçünün yaşandığı belirtilirken, 6 ay içinde tekrar toparlanması beklenen üretim için inançlı barınma alanlarının süratle tamamlanması gerektiğine dikkat çekiliyor. Bölge insanına çok süratli bir halde sahiden zelzeleye sağlam, kalıcı konutların yapıldığı inancının verilmesi gerektiğini vurgulayan TOBB Hazır Giysi ve Konfeksiyon Dal Meclis Lideri Erdem Fayat, “Çünkü geçmiş devirlerdeki büyük sarsıntılarda yüzde 25-30 üzere kalıcı bir nüfus kaymasının olduğunu gözlemlemişiz. Bunun olmamasını sağlamak zorundayız. Zira o bölge insanı, bölgenin yaptığı işlere alıştı. İnsan yetiştirmek kolay değil. Burada kapasite kaybının olmaması için en değerli kısmın o olduğunu düşünüyorum. Biz de dal olarak bölgeye daima konteyner gönderiyoruz. OSB’ler etrafında konteyner kentler oluşuyor” değerlendirmesini yaptı. Bu periyotta yabancı alım kümelerinin bölümdeki siparişleri 6 hafta kadar erteleme yoluna gittiğini ve dayanak olduğunu aktaran Fayat, bölümde makine bazlı ziyan dışında büyük bir maddi kaybın yaşanmadığını belirtti.
Antakya’da 400 atölye çöktü
Ayakkabı üretiminin değerli merkezlerinden olan Gaziantep’teki tesislerde büyük bir zahmetin yaşanmadığını kaydeden Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği Lideri Berke İçten, Antakya’da ise 400 atölyenin büsbütün yıkıldığını belirtti. Üretimin yüzde 10-15’lik bir kısmının kaybedildiğini anlatan İçten, “Gaziantep bedel bazında üretimimizin yüzde 20-25’lik kısmına tekabül eder. Bizim bir an evvel oradaki üretimi yine ayağa kaldırmamız lazım. 300-400 civarındaki irili ufaklı atölyenin tesislerin yerine büyük kooperatif mantığı ile birinci etapta 30-35 tane, günde 1.500-2.000 çift civarında üretim yapan ölçek iktisadını yakaladığımız bir tesis açmak istiyoruz” dedi.
Şeref Fayat
Dövizi gevşetin
Hızlı gönderim yapılması gereken siparişlerin Trakya ve Karadeniz Bölgesi’ndeki atölyelere kaydırıldığını aktaran Erdem Fayat, “Yaraların sarılması ve tam kapasiteye ulaşılması 6 ayı bulacaktır. Yabancı kümeler ‘Destek için sipariş vermek istiyoruz lakin Uzakdoğu ile oluşan yüzde 40’lık fiyat farkı elimizi kolumuzu bağlıyor’ diyorlar. Burada kur üzerindeki baskı kademeli bile olsa kaldırılabilir. Kuru gevşetirlerse, toparlanmanın da endüstride üretimin de daha hızlanacağını düşünüyoruz” dedi.