Türkiye her gün besin ve hayvancılık eserlerinde yeni bir artırım haberine uyanırken, zelzelenin vurduğu 11 vilayette yaklaşan hasat dönemi alarm veriyor. Bilhassa sulama kanalı, depo ve makine teçhizatında yaşanan hasarların bölgede yaz dönemi hasatı için büyük ıstırap yarattığına dikkat çeken bölüme temsilcileri, buğday, mısır ve pamukta çiftçinin büyük mağduriyet yaşayabileceğine dikkat çekti. Üreticinin alım gücünün büsbütün kaybolduğunu aktaran Antakya Ziraat Odası Lideri Mehmet Muzaffer Okay, sulama ve depolama hasarlarının çiftçiyi vurduğunu aktardı.
TMO ALMAZSA ÇİFTÇİ BATAR
Buğday, şu anda yeni ekimi devam eden mısır ve pamuk hasadında büyük sorun yaşanacağını aktaran Okay, yaşanan durumu şöyle özetledi: “Depolama alanları hasar gördü. Burada 60′ yakın çiftçinin fabrikası var ve bunların 50 adedinde hasar var. Alıcılar piyasaya çıkmadığı vakit sorun yaşanır. En son aldığımız duyumlarda Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) Antakya’da şube dışında silo açmayacağını öğrendik. TMO alıcı durumuna geçmezse, eser satamaz ise zati çiftlik fabrikaları olsun, un fabrikaları olsun, depolama ezası yaşanacak. İster istemez piyasada talep olmayacak arz fazla olacak. Bu da fiyatlara direk yansımış olacak. Bu bizi çiftçiyi korkutan bir durum. Daha vaktimiz varken yetkililerin buna bir tedbir almasını istiyoruz. Bir ay sonra buğday biçilecek lakin buğdaya fiyat alamıyoruz.” Sarsıntı sonrası Asi ırmağında kaymalar olduğunu ve barajların hasar aldığını kaydeden Okay, sulama garantisi olmadığını ve ikinci eser ekilmesin diye davet yaptıklarını aktardı. Okay, “Bu sene tek eser tek ekim devri yaşanacak. Baraj alanlarına zati ikinci eser ekmeyin bildirisini attılar” tabirlerini kullandı. “Derin kuyulardan alınan su, elektrik faturası olarak, barajdan çekilen su, sulama bedeli olarak çiftçiye yansıyor. Burada bizim Hataylının devletten talebi şu: Güneydoğu’da elektriğin bir kısmını devlet sübvanse ediyor. Kalkınma özellikli bölge diye. En azından 3-5 sene sarsıntının ezasını atana kadar bize de bu imkanın sağlanması lazım” diye konuşan Okay, faturaların indirime gitmesi gerektiğini aktardı.
61.3 milyar TL’lik gelirin 3’te 1’i hasarda
Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı raporuna nazaran, 2021 yılı prestijiyle zelzele bölgesinin GSYH’ye katkısı 713.9 milyar TL olurken, bu fiyatın yüzde 8. 6’sına tekabül eden 61.3 milyar TL tarım bölümünden elde edildi. Ülkenin ziraî hasılasının yüzde15.3’ü zelzeleden etkilenen vilayetlerde üretilirken, Gaziantep dışında kalan vilayetlerde tarımın iktisat içindeki hissesi ülke ortalamasının üzerinde. Tekrar rapora nazaran bölgede tarım dalında meydana gelen hasarların toplamı birinci tespitlere nazaran 24.2 milyar TL (1.3 milyar dolar) seviyesinde hesaplandı.
Seçim sonrasında üretici çekilir
Bölgedeki çiftçinin yüzde 70’inin kamu bankalarına borçlu odluğunu aktaran Ziraat Mühendisleri Odası Lideri Baki Remzi Suiçmez yapılandırma gerektiğini belirterek “Tarım ve bölge seçim ötesinde yine ayağa kaldırılacak biçimde yine desteklenmeli. Seçim sonrasında katiyen geç kalınacak. Seçim beklenmemeli. Seçim vaadi dışında somut olarak desteklenmezse üretici alandan çekilir” diye konuştu.
Kaynak: Sözcü