2022 “gizli” ihalelerin fiyatı aşikâr oldu: 168 milyar 963 milyon TL

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Kamu İhale Kurumu 2022 Kamu Alımları İzleme Raporu’nu açıkladı. AKP iktidarının, özel davetle istediği ihaleyi istediği firmaya verme aracı haline getirdiği 21b Pazarlık yordamı tekrar çok kullanılan usuller ortasında yer aldı. 

Rapora nazaran 4734 sayılı Kanun kapsamında yapılan 104 bin 843 kamu alımının toplamı 563 milyar 253 milyon 124 bin TL olarak gerçekleşti. 

3 İHALEDEN 1’İNDE AÇIK YOL TERCİH EDİLMEDİ

374 milyar 832 milyon liralık toplam 75 bin 224 ihale açık metotta yapıldı. Açık yordamda yapılan ihalelerin bedeli toplam alımlar içinde yüzde 66.5’te kaldı. 

2022 yılında tam 23 bin 878 ihale Pazarlık Yoluyla gerçekleştirildi. Bu yöntemde yapılan toplam 184 milyar 985 milyon liralık ihalelerin toplam kamu alımları içindeki hissesi yüzde 32.84’u buldu.

141.3 MİLYAR LİRA İMAL İŞLERİ

Pazarlık Yolu ile yapılan ihalelerin neredeyse tamamı, “21b Pazarlık” yoluyla düzenlendi. 21b ile toplam 10 bin 82 ihale yapıldı ve kimselere duyurulmadan özel olarak davet edilen firmalara verilen ihalelerin meblağı 168 milyar 963 milyon lirayı buldu. 

21b tarzıyla gerçekleştirilen ihalelerinin çok büyük bir kısmını oluşturan 141.3 milyar liralık kısmını imal ve inşaat işleri oluşturdu. 

 Belli istekliler ortasında tarzıyla yapılan 102 ihalenin fiyatı ise 3 milyar 435 milyon TL olarak gerçekleşti. 

Doğrudan alım yoluyla yapılan harcamaların fiyatı ise 40 milyar 450 milyon lira olarak gerçekleşti.

CUMHURBAŞKANLIĞI AÇIK USÜL  TERCİH ETMEDİ

Devlet kurumları ortasında Cumhurbaşkanlığı’nın yaptığı alımlar dikkat çekti. Cumhurbaşkanlığı 2022 yılında toplam 891 milyon 566 bin liralık 753 ihale düzenledi.  

Cumhurbaşkanlığı, maliyeti büyük ihalelerde “istisna” sistemini tercih etti. Cumhurbaşkanlığı’nın istisna sistemiyle yaptığı 50 ihalenin bedeli 727 milyon 798 bin TL’yi buldu. Tercih edilen istisna metodunun toplam alım bedelindeki oranı yüzde 81’in üzerinde gerçekleşti. Cumhurbaşkanlığı, 627 direkt temin yoluyla yaptığı alımlarda 18 milyon 644 bin TL harcadı. 

İHALE KANUNU 180 DEFA DEĞİŞTİ

Kamuda mal/hizmet alımlarında şeffaflığı artırmak için 2003’te yürürlüğe giren Kamu İhaleleri Kanunu, 180’den fazla sefer değiştirildi. Kanunda asıl sistem olarak belirtilen açık ihalelerin oranı yıllar içinde yüzde 60’lara kadar düştü. İstisna hususları alfabenin tüm harflerini aşan sayıda genişletildi.  

Kamu İhale Kanunu’nun 18. hususu, kamunun yapacağı mal, hizmet ve üretim ihalelerinde uygulanacak üç sistem gösteriyor: Açık ihale, Aşikâr İstekliler Ortasında ihale ve Pazarlık Usulü…

Kanunun beşinci hususuna nazaran açık ihale ve belirli istekliler ortasında ihaleler asıl formül olarak belirlenmiş durumda. Pazarlık adabı ise sadece kanunda belirtilen özel hallerde kullanılabiliyor.

KİMSELERE DUYURULMADAN YAPILIYOR
Ancak AKP iktidarı, son yıllarda bilhassa büyük üretim ihalelerinde, rekabete imkan sağlayan açık yol yerine, 21b Pazarlık yöntemini tercih ediyor. 

Yasanın harika haller için belirlediği Pazarlık adabında, ihale ilanı yayınlama mecburiliği yok. Yönetim istediği firmalara özel davet göndererek, kapalı kapılar gerisinde ihale sürecini tamamlayabiliyor.