Kainatın yüzde 70’ini oluşturan karanlık gücün kaynağı keşfedildi

Birinci defa Albert Einstein tarafından ortaya atılan karanlık güç kavramı, hala gizemini müdafaaya devam ediyor. Bilim insanları bu fenomeni aydınlatarak kainatın bilinmeyen öteki alanlarını çözmeyi umuyorlar. Yapılan yeni müşahedeler ise kara deliklerin karanlık gücün kaynağı olduğuna dair birinci delilleri gözler önüne seriyor.

Karanlık gücün kaynağı kara delikler

Eski ve uykuda olan galaksilerden alınan ölçümler, kara deliklerin beklenenden daha fazla büyüdüğünü ve Einstein’ın yerçekimi teorisinde öngörülen bir fenomenle uyumlu olduğunu gösteriyor. Sonuç olarak karanlık enerjiyi açıklamak için cihan için oluşturulan denkleme yeni bir şeyler eklememize gerek yok çünkü Einstein’ın yerçekimi ile birleştirdiği kara delikler kaynak olabilir.

Bu sonuca ise Hawaii Üniversitesi liderliğindeki Imperial College London ve STFC RAL Space fizikçilerinden oluşan 17 araştırmacıyı içeren bir takım tarafından ulaşıldı. Yapılan çalışma The Astrophysical Journal ve The Astrophysical Journal Letters mecmualarında iki makale olarak yayınlandı.

Imperial Fizik Kısmı’ndan Dr. Dave Clements yapılan çalışmanın ehemmiyetini şu formda tabir etti: “Bu nitekim şaşırtan bir sonuç. Kara deliklerin vakit içinde nasıl büyüdüğüne bakarak başladık ve kozmolojideki en büyük sıkıntılardan birinin cevabını bulmuş olabiliriz.”

STFC RAL Space’ten Dr. Chris Pearson ise “Eğer teori doğruysa, o vakit bu tüm kozmolojide devrim yaratacak, zira sonunda 20 yıldan fazla bir müddettir kozmologları ve teorik fizikçileri şaşırtan karanlık gücün kökeni için bir tahlil bulduk.” sözlerini kullandı.

Yerçekimi ve karanlık enerji

Bildiğimizi varsaydığımız kimi fizik kuralları cihan ölçeğinde birtakım durumlarda çalışmıyor. Örneğin Dünya’da bir tenis topunu fırlattığımızda top sürtünmenin de tesiriyle bir mühlet sonra durur. Şayet yer çekimi ve havanın bulunmadığı bir ortamda (uzayda) tıpkı cismi fırlatırsak karşısına bir pürüz çıkana kadar hareket etmeye devam eder. Buraya kadar her şey olağan. Fakat çağdaş bilim gösteriyor ki cihanın kendisi bu tertibe uymuyor. Evren, Büyük Patlama’dan beri genişlemekte ve bu genişleme suratı da artmakta. Yani, her şey her şeyden daha süratli uzaklaşıyor. Hasebiyle bunu açıklamak sıkıntı; Çünkü kozmostaki tüm objeler ortasında olan çekim kuvveti bu genişlemeyi yavaşlatıyor olmalı fakat olmuyor.

Bunu açıklamak için, objeleri yerçekiminden daha güçlü bir halde birbirinden ayırmaktan “karanlık bir enerjinin” sorumlu olduğu öne sürüldü. Yeni sonuç, kara deliklerin vakum gücü içererek dengeli bir biçimde kütle kazandığını, böylece karanlık güç kaynağı haline geldiklerini ve merkezlerinde tekilliklerin oluşması muhtaçlığının ortadan kalktığını gösteriyor.

Kara deliklerin boyutu, kendisine yaklaşan yıldızları yutmak yahut öteki kara deliklerle birleşerek büyüyebilir. Takım, bu tesirlerin tek başına harika kütleli karadeliklerin büyümesini açıklayıp açıklamayacağını keşfetmek için dokuz milyar yıllık verileri inceledi. Araştırmacılar, cihanın erken periyotlarında evrimleşen ve daha sonra hareketsiz hale gelen belli bir gökada tipine baktılar. Bu gökadalarda yeni yıldız oluşumu için kâfi gereç kalmamış durumda ve materyal yoksa yutulacak unsurda olmamalı. Münasebetiyle merkezdeki dev kara deliğin büyümemesi/hızlı büyümemesi gerekiyordu.

Yeni terim: Kozmolojik eşleşme

Araştırmacılar uzak galaksilerin (gençken) müşahedeleri ile mahallî eliptik galaksilerin (yaşlı ve ölü) müşahedelerini karşılaştırdı. Müşahedeler günümüzün kara deliklerinin dokuz milyar yıl öncesine nazaran 7-20 kat daha büyük olduğu ortaya çıktı.

Evrenin boyutu ile karadeliklerin kütlesi ortasında yeterli bir ahenk olduğu düşünülüyor. Bu durum, kozmostaki ölçülen karanlık güç ölçüsünün kara deliklerde bulunan vakum gücü ile açıklanabileceğini gösteriyor. Sonuç olarak bu yeni çalışma, karadeliklerin aslında vakum gücü içerdiğine, cihanın genişlemesiyle “eşleştiklerine” ve cihan genişledikçe kütlelerinin arttığına dair birinci gözlemsel ispat niteliğinde. Bilim insanları bunu “kozmolojik eşleşme” olarak isimlendirdi.

Daha fazla müşahede bunu doğrularsa, kozmolojik eşleşme kara deliklerin ne olduğuna dair anlayışımızı tekrar tanımlayabilir.