89 kişi hayatını yitirmişti… Eksper raporunda çarpıcı ayrıntı

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

6 Şubat zelzelesinde iki bloğu yıkılan Diyar Galeria sitesiyle ilgili Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı Sarsıntı Cürümleri Soruşturma Bürosu’na gönderilen eksper raporu yetersiz görülerek, bir müddet evvel ek rapor düzenlenmesi ve 2 Mayıs’a kadar gönderilmesi istendi.

Fırat Üniversitesi’nden 3 kişilik uzman heyetince hazırlanan ek rapor, savcılığa ulaştı.

Raporda, onaylı birinci ruhsat projesi incelendiğinde binaların temel ve taşıyıcı elemanlarında perde beton uygulaması görüldüğü, fakat sonradan değiştirilen projede, perde beton uygulaması olmadığı bildirildi.

Enkazdan çıkarılan kolonların incelenmesinde kâfi seviyede demir kullanıldığı, kolonların bütünlüğünü koruduğu, kesme yahut eğilme çatladığı görülmediği tabir edildi.

BETON BASINÇ TESTLERİ DİREKTÖRLÜK DIŞI

Binaların tabanıyla ilgili iki farklı rapor hazırlandığı, jeoloji mühendisi tarafından hazırlanan birinci raporda tabanın taşıma gücünün D sınıfı, direnci zayıf taban olduğuna, TÜBİTAK tarafından hazırlanan inceleme raporunda ise taban direncinin güzelleştirme gerektirmeyen C sınıfı tabana sahip olduğuna dikkat çekildi.

C sınıfı tabanlarda de radye temel uygulaması gerektiği belirtilen raporda, lakin yönetmelikte bu mevzuda bir yaptırım bulunmadığı için binanın inşa edildiği yıl için bir eksiklik olduğuna vurgu yapıldı.

Laboratuvarda yapılan beton basınç testlerinde, binada kullanılan betonun direktörlükte zarurî kılınan basınç alt hudut bedelinin altında kaldığı kaydedildi.

Beton numunelerinin imal yılı şartnamesine nazaran düşük ve yetersiz olduğu tabir edildi.

Ek raporda binanın D bloğunun bir kısmının yıkıldığı, bir kısmının ise yıkılmadığı, bunun da yanlış projelendirme yanılgısından kaynaklandığı belirtildi.

Kolonların tabandan bir bütün olarak hasar görmeden ayrılmasının yanlış projelendirme sonucu olduğu anlatıldı.

DUVARIN TAŞIYICI ÖZELLİĞİ YOK ANCAK YIKILIRSA YAPI ZAYIFLAR

Kolon kesildiği ileri sürülen işyerlerinde kimi duvarların yıkıldığı, duvarların taşıyıcı özelliği bulunmadığı, lakin muhtemel bir zelzelede binanın zayıflatılması manasına geldiği kaydedildi.

Enkaz haline gelmiş bir binada kolon kesildiği argümanlarının tespit edilmesinin teknik olarak mümkün olmadığı belirtilen ek raporda, yerinde tespitin sağlıklı olmayışından kaynaklı olarak eldeki verilen ışığında yapılan tespitlere nazaran kolon kestiği ileri sürülen spor merkezinde, kolonların kesilmekten fazla tıraşlanmış olabileceği ihtimali bulunduğu söz edildi.

Savcılığın gönderdiği fotoğraf, görüntü ve proje kayıtlarının karşılaştırmasında kolon sayılarında bir eksiklik olmadığı, kolonların proje evresinde yerlerinin değiştirilerek tıraşlandığına dikkat çekildi.

Bu durumun olağan koşullarda yapının stabilizesini bozmayacağı, fakat sarsıntı anında dinamik tesirler nedeniyle yıkılabileceği uyarısı yer aldı.

150 METREKARELİK DÜKKAN 1000 METREKAREYE ÇIKARILMIŞ

150 metrekarelik alanda işyeri açma ruhsatı alındıktan sonra bitişik dükkânların duvarlarının yıkılarak 1000 metrekarelik alan yaratıldığı, bu formda zayıf kat oluşturulmasının binanın yıkılma nedenlerinden biri olduğu raporda anlatıldı.

Galeria sitesinin çabucak yanına inşa edilen 3 bloklu Oryıl My Office isimli plazaların temel hafriyatı yapılırken gerekli yer stabilize tedbirleri alınmadığı için Galeria’nın şerit temel olan temel altlarındaki taban boşalmasına yol açtığı ve bunun da zelzele sırasında yıkımı tetiklediği bildirildi.

Galeria altındaki spor merkezine ilişkin yüzme havuzundan sızan suyun da temele akışından ötürü yapının ziyan gördüğü lisana getirildi.

MÜTEAHHİT FİRMA DA RESMİ KURUMLAR DA SORUMLU

Ek raporda, perde beton uygulamasının yönetmeliğe zarurî olarak konulmamasından ötürü, yönetmeliği hazırlayan kurumun sorumluluk oranının yüzde 15 olduğu, yapının mimari, statik, betonarme hesaplarını yapan proje sorumluları ile yapan ve projeyi onaylayanların yanlış uygulama nedeniyle sorumluluk oranının yüzde 20 olduğu söz edildi.

Beton karot örnekleri ve test sonuçlarının sarsıntıya karşı yetersiz dirençte olduğu için müteahhit firma, şantiye şefi ve bina fenni mesulünün sorumluluğunun da yüzde 20 olduğu kaydedildi.

ZAYIF KAT OLUŞTURULDU

Galeria sitesinin yer denetimlerini yapan, vize veren, imar müsaadesi veren, projelerini denetim edip onaylayan, sonradan değiştirilen kısımlara ilişkin değişiklikleri kabul eden makamların, ayrıyeten binaya çok yakın yerde gerekli yer tedbirlerinin alınmasını ikaz etmeyen belediye yetkililerinin yüzde 15 kusurlu olduğu belirtildi.

Bina altındaki iş yerlerinin statik ve mimari revizyonlar yaparak zayıf kat oluşturan iş yeri sahipleri ile bina ve bina altındaki AVM idaresinin bu çeşit değişikliklere müsaade verdikleri için ve vatandaşların tahliyesine yardımcı olacak, binadan AVM’ye açılan giriş kapılarının kapatılarak çok sayıda kişinin hayatını kaybetmesi nedeniyle yüzde 20 sorumlu oldukları bildirildi.

Galeria bitişiğinde temel kazılan plazalarla ilgili yer güvenliği alınmadığı için projeyi uygulayan yapı kontrol firmasının da yüzde 10 kusurlu olduğu söz edildi.

Kaynak: Sözcü