News
News
Amfizem, akciğerlerdeki hava keseciklerinin hasar görmesiyle karakterize kronik bir akciğer hastalığıdır. Bu hastalık, solunum sisteminin bir parçası olan akciğerleri etkileyen Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı’nın (KOAH) bir bileşenidir. Genellikle uzun süreli sigara içimi nedeniyle gelişen amfizem, akciğerlerdeki alveollerin elastikiyetini kaybetmesi ve genişlemesiyle kendini gösteriyor. Nefes darlığı, kronik öksürük, balgam üretimi, göğüs sıkışması ve yorgunluk amfizemin tipik belirtileri arasında yer alıyor. Amfizem tedavisinde sigarayı bırakma, ilaç tedavisi, oksijen tedavisi, akciğer rehabilitasyonu ve nadiren cerrahi müdahaleler kullanılıyor. Erken teşhis ve uygun tedavi, hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir ve semptomların yönetilmesine yardımcı olabilir.
AMFİZEM NEDİR?
Amfizem, akciğerlerdeki hava keseciklerinin (alveollerin) hasar görmesiyle karakterize kronik bir akciğer hastalığıdır. Amfizem, solunum sisteminin bir parçası olan akciğerleri etkileyen obstrüktif bir hastalık olan Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı’nın (KOAH) bir bileşenidir.
Amfizem, alveollerin elastikiyetini yitirerek ve duvarlarındaki yapısal zayıflama nedeniyle, hava keseciklerinin genişlemesi ve şişmesiyle karakterizedir. Bu durum, hava keseciklerinin yeterince boşalmamasına ve akciğerlerdeki hava alışverişinin engellenmesine yol açar. Amfizem, özellikle sigara içimi gibi uzun süreli solunum tahrişine maruz kalma sonucunda gelişebilir.
AMFİZEM NEDEN OLUR?
Amfizem genellikle Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) olarak bilinen bir hastalığın bir parçasıdır. KOAH, genellikle uzun süreli sigara içimi nedeniyle gelişen bir akciğer hastalığıdır. Sigara içmek, amfizem riskini artırır ve hastalığın ilerlemesini hızlandırır. Bununla birlikte, amfizem gelişimi için sigara içmek tek risk faktörü değildir. Diğer risk faktörleri şunları içerir:
Sigara Dumanı: Sigara dumanına pasif olarak maruz kalmak da amfizem riskini artırır. Sigara içmeyen kişiler, sigara içilen ortamlarda uzun süreli maruziyet durumunda risk altında olabilir.
Genetik Faktörler: Bazı kişiler genetik olarak amfizem gelişimi için daha yatkın olabilir. Genetik faktörler, akciğerlerin elastik dokusunda bozulmalar veya anti-proteaz enzimlerinin düşük seviyeleri gibi durumları içerebilir.
Mesleki Maruziyet: İşyerinde zararlı maddelere maruz kalmak da amfizem riskini artırabilir. Özellikle kömür, silika, asbest ve kimyasal maddeler gibi solunum yoluna zararlı etkileri olan maddelere maruz kalmak amfizem riskini artırabilir.
Hava Kirliliği: Kirli hava solunum sistemi üzerinde olumsuz etkilere sahip olabilir. Özellikle şehirlerdeki yoğun hava kirliliği amfizem riskini artırabilir.
AMFİZEM BELİRTİLERİ NELER?
Amfizem, akciğerlerdeki hava keseciklerinin hasar görmesiyle karakterize bir hastalıktır. Amfizemli kişilerde aşağıdaki belirtiler gözlenebilir:
Nefes Darlığı: Amfizemli kişilerde en yaygın belirti nefes darlığıdır. Nefes almakta güçlük çekme hissi, özellikle fiziksel aktivite sırasında veya egzersiz yaparken artabilir.
Kronik Öksürük: Amfizem, kronik bir öksürüğe yol açabilir. Bu öksürük genellikle uzun süre devam eder ve balgam çıkarmayabilir.
Balgam Üretimi: Amfizemli kişilerde sık sık balgam üretimi ve balgamın çıkaramaması görülür. Balgamın rengi açık veya sarımsı olabilir.
Göğüs Sıkışması: Amfizemli kişilerde göğüs sıkışması veya hırıltılı solunum hissi ortaya çıkabilir. Bu durum solunumun zorlaştığı ve rahatsızlık verici hissedilen bir durumdur.
Yorgunluk ve Enerji Kaybı: Amfizemli hastalar, vücutlarına yeterli oksijen sağlanamadığı için hızlı bir şekilde yorulabilirler. Günlük aktiviteleri yaparken hızlı bir şekilde yorgunluk hissi ve enerji kaybı yaşayabilirler.
Hızlı Nefes Alma: Amfizemli kişilerde solunum hızı artabilir. Nefes alıp verme daha hızlı ve sığ olabilir.
Kilolu Görünüm: Amfizemli kişilerde göğüs kafesi genişleyebilir ve kaburga kemikleri daha belirgin hale gelebilir. Bu nedenle, üst vücut kısmı şişmiş ve kilolu bir görünüm alabilir.
AMFİZEM TEDAVİSİ NASIL?
Amfizemin tedavisi, semptomların yönetilmesi, hastalığın ilerlemesinin yavaşlatılması ve yaşam kalitesinin artırılması üzerine odaklanır. Tedavi planı genellikle bir pulmonolog (akciğer uzmanı) tarafından belirlenir ve bireysel ihtiyaçlara göre uyarlanır. Amfizem tedavisinde kullanılan bazı yöntemler şunlardır:
Sigarayı Bırakma: Sigara içenlerde amfizem genellikle sigara içimiyle ilişkilidir. Sigarayı bırakmak, hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir ve semptomların şiddetini azaltabilir. Sigara bırakma programları, nikotin replasman tedavileri ve davranışsal destek bu süreçte yardımcı olabilir.
İlaç Tedavisi: Bronkodilatörler adı verilen solunum yolu genişletici ilaçlar, amfizem semptomlarının hafifletilmesinde etkili olabilir. Bu ilaçlar, hava yollarını genişleterek nefes almayı kolaylaştırır. Ayrıca, kortikosteroidler gibi anti-enflamatuar ilaçlar da amfizem semptomlarını hafifletmek için kullanılabilir.
Oksijen Tedavisi: İlerleyici amfizemi olan ve oksijen seviyeleri düşük olan bazı hastalar için oksijen tedavisi gerekebilir. Bu tedavi, hastaya ek oksijen sağlayarak kan oksijen düzeylerini yükseltir ve nefes darlığını azaltır.
Akciğer Rehabilitasyonu: Akciğer rehabilitasyonu programları, amfizemli hastalar için tasarlanmış egzersiz, solunum teknikleri ve eğitimleri içerir. Bu programlar, solunum gücünü artırarak fiziksel dayanıklılığı artırmayı ve semptomları yönetmeyi hedefler.
Cerrahi Girişimler: Amfizem tedavisinde nadiren cerrahi seçenekler kullanılır. Bazı durumlarda, amfizemi olan ve semptomları ciddi olan hastalar için akciğer cerrahisi düşünülebilir. Bu cerrahi prosedürler arasında akciğer hacmini azaltma veya akciğer transplantasyonu bulunabilir.
Kaynak: Sözcü
