Bloomberg’in kıdemli gelişen piyasalar editörü Srinivasan Sivabalan, Türkiye’de zelzele sonrasında borsada yaşanan gelişmeleri kaleme aldı.
Borsa İstanbul Kahramanmaraş merkezli sarsıntıların akabinde sert gerilemiş, sonrasında ise bir hafta kapalı kalmıştı. Bir haftalık ortanın akabinde Borsa İstanbul bir dizi müdahale ile birlikte tekrar açıldı ve ralli yaptı.
Bireysel emeklilik fonlarının pay senedi yatırımı yapmasının önünün açılması ve pay geri alımının teşvik edilmesi bu tedbirlerden kimileri oldu.
‘NORMALDEN UZAKLAŞMA’
Konu ile ilgili bir yazı kaleme alan Bloomberg ise hükümetin borsaya yönelik müdahalesi nedeniyle Türkiye’nin finans dünyasının normallerinden bir adım daha uzaklaştığını belirtti. Yazıda son yıllarda yabancı yatırımcıların borsadan uzaklaştığını hatırlatan Sivabalan tahlilinde şu tabirlere yer verdi:
“Geçen haftadan evvel borsa, Türkiye’de devletin siyasi heveslerinden büyük ölçüde bağımsız olan son ekonomik desteklerden biriydi. Artık durum bu türlü değil. Hükümet, bir dizi süratli değişiklikle borsaya nakit pompaladı ve BIST 100 Endeksi’nde 20 milyar dolarlık bir ralli tasarladı. Kağıt üzerinde BIST 100 endeksi hâlâ tüm vakitlerin en yüksek düzeyine yakın fakat gerçekte Türkiye olağan finans dünyasından bir adım daha uzaklaştı.
Dünyadaki yatırımcılar, kimin iktidarda olduğuna bağlı olarak kuralların değiştiği bir borsaya para yatırmak istemediklerini söylüyor. Fakat hareketlerin kriz sırasında alınan süreksiz tedbirler mi yoksa siyasi bir durum mu olduğunu bilmek güç. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan mayısta yapılacak seçimlerden evvel varlık fiyatlarını yüksek tutmaya çalışıyor.”
UZMANLAR ENDİŞELİ
Analizde mevzu ile ilgili uzman görüşleri de yer aldı. Karamsar yatırımcılara nazaran borsada yapılan değişiklikler, halihazırda Türkiye’nin döviz ve tahvil piyasalarının derinliklerine ulaşan hükümet denetiminin genişlemesi olarak yorumlanıyor. Milletlerarası yatırımcılara nazaran, Türkiye’nin borsada yaptığı değişiklikler ülkeyi kapalı bir piyasaya dönüştürme riskini artırdı.
Teneo Intelligence eş lideri Wolfango Piccoli, “Artık piyasa yok. Her şey kısa vadeli siyasi maksatlarla ve olağanlık imgesi sağlamak için her türlü hileyi kullanan lokal makamların bitmeyen müdahalesiyle ilgili” dedi.
New York merkezli Medley Küresel Advisors yöneticisi Nick Stadtmiller’a nazaran, hükümetin daima müdahale ile borsayı yüksek tutması sıkıntı görünüyor. “Sorun, borsanın yüksek düzeylerde kalması için neredeyse mutlaka yeni alımlara muhtaçlık duyması” diyen Stadtmiller, “Yetkililer, tüketici hassaslığına ve harcamalarına ziyan verecek bir borsa çöküşünü önlemek için müdahale etmeye devam etmek zorunda” değerlendirmesinde bulundu.
‘GEÇİCİ BİR DURUM’
Bazı yatırımcılar ise durumun süreksiz olduğu görüşünde. Bank Julius Baer pay senedi stratejisti Nenad Diniç, “Trajik sarsıntının akabinde piyasa düzensizliğini yine dengelemek ve oynaklığı azaltmak için alınan kısa vadeli tedbirler çoğunlukla haklı görünüyor. İstenmeyen bir müdahale siyaseti riskini çok az görüyoruz” değerlendirmesinde bulundu.
Mobius Capital Partners portföy yöneticisi Carlos Hardenberg ise elindeki Türk paylarını tuttuğunu ve seçimleri beklediğini söyledi. Hardenberg, “Bunu öteki ülkelerde de gördük ve alınan önlemler süreksiz. Yetkililer genel olarak piyasadan uzak durmalı, zira bu bir inanç kaybına neden olabilir” dedi.