Diyarbakır’da Etraf Şehircilik ve İklim Değişikliği Vilayet Müdürlüğünün bünyesinde oluşturulan hasar tespit komitelerinin alandaki incelemeleriyle az, orta ve ağır hasarlı yapıların sayıları daima değişiyor.
Bir yandan sisteme hasarlı yapıların girişi yapılırken, başka yandan vatandaşların hasar tespitlerine karşı itirazları da devam ediyor.
Son olarak 414 kişinin hayatını kaybettiği Diyarbakır’da, 10 bin 299 bağımsız kısımdan oluşan 4 bin 611 yapı ağır hasarlı olarak belirlenirken, 14 bin 13 bağımsız kısımdan oluşan 3 bin 428 binaya da orta hasarlı raporu verildi.
449 bağımsız kısımdan oluşan 21 binanın yıkık haldeyken, 67 bina hakkında ise acil yıkım kararı alındı.
Toplam 6 bin 699 yapı içindeki 45 bin 246 bağımsız kısım hasarlı olarak kayıtlara geçti.
CEZAEVİNİ ÇEVRELEYEN BÖLGENİN NEREDEYSE TAMAMI
Hasarlı yapıların yüzde 90’ının merkez Bağlar ilçesinin 5 Nisan, Pir Şamil ve Mevlana Halit mahallelerinde yer alması ise dikkat çekti.
1980 askeri darbesinden sonra ismi azap, makus muamele ve ağır insan hakkı ihlalleriyle gündeme gelen ve kısa mühlet evvel Adalet Bakanlığı’nca müzeye dönüştürüleceği açıklanarak kapatılan E Tipi Kapalı Cezaevi bölgesini çevreleyen bu 3 mahalledeki ağır ve orta hasarlı yapıların tamamının 1990’lı yılların başında inşa edildiği belirlendi.
Terörün tepe yaptığı 1990’lı yıllarda kırsal alanda yaşanan ağır çatışmalardan ötürü başta Kulp, Lice, Silvan, Hazro, Hani ve Dicle ilçelerine bağlı köyler olmak üzere Diyarbakır’a Bingöl, Muş, Siirt, Batman, Mardin ve Şırnak’tan da güvenlik nedeniyle ağır göç yaşandı.
ANAP, SHP VE REFAH PARTİLİ BELEDİYELER DÖNEMİ
Bu yıllarda kentin gelişime açık olan yeni yüzü ise ağır hasar gören bu üç mahalleydi.
Cezaevinin etrafı boş topraklardan oluştuğu için imar, mevzuat ve yönetmelikler hiçe sayılarak ruhsatsız kaçak yapılar inşa edildi.
Birçoğu ağır hasarlı olduğu için yıkılacak olan, periyodun ANAP’lı Belediye Lideri Nurettin Dilek, SHP’li Belediye Lideri Turgut Atalay ve Refah Partili Ahmet Alım periyodunda inşa edilen üç mahalledeki binaların geriye dönük kayıtları incelendiğinde vahim tablo da gün yüzüne çıktı.
Yapıların yüzde 90’ının ruhsata alışılmamış inşa edildiği, yer +5 kat ruhsat verilen binanın 9 katlı olduğu, kimilerinin ruhsatlarının sonradan değiştirildiği, kimilerinde ise ruhsat kayıtları olmadığı tespit edildi.
GÖÇ SONRASI TALEP ARTINCA KONTROL YOK SAYILDI
Bu binaların bir kısmının da son imar barışından yararlanarak yapı kayıt dokümanı aldıkları, kimilerinin ise bundan da yararlanmayıp binanın olduğu yerde yapı görünmediği, paylı arsa hisseli tapu göründüğü belirlendi.
Köyden kente ağır göçle birlikte konuta olan talebin artması nedeniyle yüzeysel hatır, rica yahut rüşvetle birçok ruhsat süreçlerine imza atılarak mevzuatın hiçe sayıldığı, binaları inşa edilen yüklenici müteahhitlerin ise birçoğunun müteahhitlik evrakı olmadığı ve müteahhitlik kriterleri taşımadıkları belirlendi.
SULANMAYAN BETON YANMIŞ DEMİRLER İKİ KATLI MESKENE UYGUN
Yıkık yahut ağır hasarlı olan yapıların tabliyelerinden, kolon ve kirişlerinden alınan beton numunesi ve karot örneklerinin incelenmesinde ise betona su verilmediği için ‘yanma’ ismi verilen küçük küçük dağılmalar, derin çatlaklar, ceviz büyüklüğünde ufalanmalar meydana geldiği belirlendi.
Bu yapılarda kullanılan demir örnekleri de incelendi. 9 katlı bina olmasına karşın, kullanılan demirin çap ve kalınlıklarının incelenmesinde, müstakil tek yahut iki katlı meskenlere kullanılacak dirençte demirler olduğu anlaşıldı.
Kaynak: Sözcü
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.