Devletin devasa harcamalar yaparak kurduğu tren yolu ağları yüzde 20’ye varan kâr oranlarıyla özel kesime açılıyor. Cumhurbaşkanı kararıyla yayımlanan yeni yönetmeliğe nazaran, hala yalnızca TCDD’nin kullandığı demiryollarında artık şirketler de yüksek süratli tren, süratli tren, ana sınır ve bölgesel sınır yolcu nakliyatı yapabilecek.
İHALESİZ VERİLEBİLECEK
İhaleyle ya da direkt iktidar tarafından belirlenecek şirketler, trenleri işletip yolcuları para karşılığı taşıyacak. Lakin bu işi yapmaları karşılığında şirketin güç, işçi, bakım tamirat, kiralama üzere tüm masrafları devlet tarafından karşılanıp üzerine de yüzde 10 ile yüzde 20 oranında kâr verilecek. Bu sayede ihaleyi alan şirketler hiçbir ziyan riskiyle karşı karşıya kalmadan devasa paralar kazanabilecek. Üstelik iktidar isterse şirketi belirlemek için ihale bile açmadan dilediği firmaya ballı işi verebilecek.
Kamu Hizmeti Yükümlülüğü (KHY) ismi verilen yeni sistem, rastgele bir demiryolu tren işletmecisinin ticari kurallarda ilgi göstermeyeceği sınırlarda uygulanacak. Yüksek süratli tren, süratli tren ya da ana sınır ve bölgesel çizgi yolcu nakliyatı yapılacak sınırları belirleme konusunda Ulaştırma Bakanlığı çalışma yapacak, sınırların açılıp açılmamasına Cumhurbaşkanı karar verecek. Elde edilecek bilet gelirinin işletme maliyeti ile şirkete verilecek yüzde 10 ile yüzde 20 oranındaki kârın toplamından düşük kalacağı anlaşılan sınırlar bu kapsamda şirketlere verilecek. Devletin tren çizgileri üzerinde yolcu taşıyacak şirket tüm sarfiyatları karşılanıp üzerine kâr alacağı için kaideler ne olursa olsun hiç ziyan etmeyecek, tüm ziyanlar devletin üzerine yüklenecek.
Maaş, yakıt ve kira devletten
Trenle yolcu taşıma işini devlet kendisi yapsa yalnızca maliyetleri karşılayacakken, şirketlere yaptırması yüzünden üzerine kâr ödemek zorunda kalacak. Şirketler treni işletirken ortaya çıkacak güç (motorin, elektrik), tren üstü işçi, bakım, amortisman yahut kiralama, altyapı kullanımı, biletleme ve genel idare maliyetlerinin tamamını devlet karşılayacak. Üstelik şirketler çalışana taban fiyatın 3 katına varan fiyatlarda maaş ödeyebilecek ve bunu da devlet karşılayacak.
Kaynak: Sözcü