Kadınlarda menopoz sonrası, erkeklerde de 65 yaş ve üzerinde görülen osteoporoz yani kemik erimesi sinsi bir hastalık. O denli ki hiçbir belirtiye yol açmadan vakitle kemikleri zayıflatıp, kırılgan hale getirebiliyor.
Genellikle sırt ağrısı, kolay hareketlerle ortaya çıkan kırık ve çatlamalarla belirti veriyor. Pek çok kişinin kemik erimesi riskinin özellikle pandemi sonrası arttığını, bu nedenle kemik sıhhatine ekstra itina gösterilmesi gerektiğini vurgulayan İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Hatice Çalışkan, bu hastalığın gelişimini hızlandıran nedenleri ve tekliflerini şöyle açıkladı;
KALSİYUM VE MAGNEZYUM EKSİKLİĞİ
Kandaki kalsiyum düzeyi yetersiz olduğunda, beden kimi hormonlar salgılayıp kemikten kalsiyumu çeker. Bu durum kemikleri zayıflatacağından kalsiyum alımı önemlidir. Yalnızca süt ve süt eserleriyle kalsiyum sağlanamaz. Fındık, fıstık üzere yağlı tohumlar, kuru baklagiller, yeşil yapraklı sebzeler ve kuru meyveler de kalsiyum içerir. Ayrıyeten magnezyum eksikliği de kemikleri zayıflatır. Kuru baklagiller, ıspanak, muz, yağlı tohumlar ve tam tahıllar magnezyum istikametinden zengindir. Kalsiyum ve magnezyum destekleri ise hekim teklifiyle alınmalıdır.
İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Hatice Çalışkan
C,D,K VE B12 VİTAMİNİ EKSİKLİĞİ
D vitamini, kemiğin büyümesinde, kalitesinde ve yapım-yıkım istikrarında rol oynayan kıymetli bir vitamindir. Gereksinimimiz olan D vitamininin birçok cildimiz tarafından güneş ışınları aracılığıyla üretilir. Balık yumurta, patates, süt ve süt eserleri, mantar üzere besinlerde bulunur. Fakat bu vitamini yalnızca yiyeceklerden alamayız. Kandaki düzeyi denetim edilerek, gerektiğinde destek yapılmalıdır. Kemiklerin yapı taşlarından olan kolajen üretimini artıran C vitamini eksikliğinde kemikler dayanıksız hale gelir.
Turunçgiller, kivi, çilek, yeşil biber, domates, karnabahar, biber üzere besinler C vitamininden zengindir. K vitamini eksikliği de risklidir. Çünkü bu vitamin de kemik mineralizasyonunda misyon alan bileşiklerin aktivasyonunda vazife alır. Zeytinyağı, ıspanak, bamya, brokoli, şalgam, pancar ve yeşil çayda bulunur. B12 vitamini eksikliğinde de kemik erimesi gelişir. Kırmızı et, yumurta, süt eserleri bolca B12 içerir.
FAZLA TUZ
Sağlıklı bir vücut için günlük tuz alımı 5 gr ile sonlandırılmalıdır. Bedene gereğinden fazla tuz alınması kemiklerdeki kalsiyumun çözünerek kana geçmesine ve böbreklerden atılmasına yol açar. Tuz içeriği fazla olan hazır besinlerin sık tüketilmesi, yemeklere ve salatalara ekstra tuz eklenmesi ileri periyotta kemikleri zayıflatır.
ALKOL VE SİGARA
Fazla alkol tüketimi hem kemik erimesine sebebiyet verir hem de istikrar kaybına ve düşmelere münasebetiyle kırık riskinde artışa sebep olur. Sigara da kemik mineral yoğunluğunu azaltıp, osteoporozu hızlandırır.
FAZLA KAHVE
Kahve ve asitli içecekler üzere kafein içeren sıvı besinlerin fazla tüketimi de kemikleri zayıflatır. Bu nedenle asitli içeceklerden uzak durulmalı, kahve tüketimi de günde 2-3 fincanla ile sınırlandırılmalıdır.
AĞIR EGZERSİZ
İdeal müddette ve yoğunlukta yapılan idman kemik sıhhatini olumlu etkilemekle bir arada çok uzun sürede ve yoğunlukta yapılan antrenman kemik erimesine yol açabilir.
OBEZİTE
Obezite tüm organlarda olduğu üzere kemik iliğinde de yağ oranının artmasına yol açar. Hasebiyle kemik zayıflamaya başlar ve kemik erimesi görülebilir.
HAREKETSİZLİK
Hareketsiz ömür kemik sıhhatini tehdit eder. Kemik erimesini önlemek için özellikle yük ve esneklik antrenmanları yapılmalıdır. Kendi beden tartımız ile yapılan yürüyüş, koşu, yoga ve pilates yararlıdır. Ayrıyeten düşük süratte dans yahut aerobik de yapılabilir. Yaşlılarda en inançlı ve kolay antrenman açık havada yürüyüştür.
KEMİK ÖLÇÜMÜ NEDEN DEĞERLİDİR?
Erkeklerde 70 yaşından itibaren, bayanlarda menopozdan sonra yıllık ya da en geç 2 yılda bir kemik ölçümüyle osteoporoz taraması yapılmalıdır. Hedef kırık oluşmadan teşhis konulup tedaviye başlanmasıdır.
Kaynak: Sözcü