Köpek gribi olarak da bilinen canine influenza, köpekleri etkileyen bulaşıcı bir teneffüs yolu hastalığıdır. İnfluenza virüsünün iki farklı tipinden kaynaklanır: H3N8 ve H3N2. Köpek gribi insan gribine emsal ve kimi semptomları paylaşır, lakin öncelikle köpekleri etkileyen farklı bir virüstür.
Köpek gribinin H3N8 çeşidi aslında mutasyona uğrayarak köpekleri enfekte etmeye başlayan bir at (horse) influenza virüsüdür. Birinci olarak 2004 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nde tazılarda tespit edilmiştir. H3N2 çeşidinin ise Asya’da, bilhassa de Güney Kore ve Çin’de ortaya çıktığı düşünülmektedir ve birinci kere 2015 yılında Amerika Birleşik Devletleri’ndeki köpeklerde rapor edildi.
PANDEMİYE DÖNÜŞÜR MÜ?
Dünyanın yeni gündemi köpek gribi! Pekala köpek gribi insanlara bulaşır mı? Beşerden beşere bulaşıp pandemiye dönüşebilir mi? Enfeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji uzmanı Prof. Dr. C. Elif Öztürk, köpek gribi hakkında değerli bilgiler verdi.
– İnfluenza yani grip virüsleri parçacıklı genetik yapısı ve çok değişik hayvanları enfekte edebilmelerinden ötürü sık değişim geçiriyor. Bir hayvanda iki farklı virüs tıpkı anda bulunduğunda virüsler ortasında genetik unsur alışverişi olmakta ve virüsler değişime uğramaktadırlar. İnsan enfeksiyonu oluşturabilme kabiliyeti kazanması durumunda epidemik ve pandemik enfeksiyonlar olabilmektedir.
– Avian (kuş) influenza A H3N8 virüsü kuş, köpek ve atlarda enfeksiyon yapar. Yakın vakte kadar köpek gribi ile insan enfeksiyonu bildirilmemişken, 27 Mart 2023 tarihinde, Çin Halk Cumhuriyeti Ulusal Sıhhat Kurulu, avian influenza A (H3N8) virüsü ile teyit edilmiş bir insan enfeksiyonu olayını Dünya Sıhhat Örgütüne (DSÖ) bildirdi. Bu, avian influenza A(H3N8) virüsü ile bildirilen üçüncü insan enfeksiyonu olayıdır. Üç hadise da Çin’den(diğer ikisi bir yıl önce) bildirilmiştir. Bu hastaların yakın temaslıları ortasında diğer bir hadiseye rastlanmamıştır.
Enfeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji uzmanı Prof. Dr. C. Elif Öztürk
– Mevcut bilgilere dayanarak, bu virüsün beşerden beşere yayılma kabiliyetine sahip olmadığı ve bu nedenle ulusal, bölgesel ve milletlerarası seviyede beşerler ortasında yayılma riskinin düşük olduğu düşünülmektedir. Fakat influenza virüslerinin daima değişen yapısı nedeniyle Dünya Sıhhat Örgütü(DSÖ), insan (veya hayvan) sıhhatini etkileyebilecek dolanımdaki influenza virüsleriyle bağlı virolojik, epidemiyolojik ve klinik değişiklikleri tespit etmek için global sürveyansın (enfeksiyon bulaşan hasaların takibi) ehemmiyetini vurguladı.
GELECEKTE İNSAN HADİSESİ ARTABİLİR
– Kuş gribi virüsleri kuşlardan insanlara bulaşması ekseriyetle sporadiktir(tek tük vakalar) daha evvel bildirilen kuş gribi virüsleriyle insan enfeksiyonlarının birden fazla, enfekte kümes hayvanlarına yahut kirlenmiş ortamlara maruz kalmaktan kaynaklanmıştır. Kanatlı hayvan popülasyonlarında kuş gribi virüsleri tespit edilmeye devam ettiğinden, gelecekte daha fazla sporadik insan olayı olacağını bekliyoruz.
– Enfeksiyon riskini en aza indirmek için canlı kümes hayvanları yahut kümes hayvanları yahut kuş dışkısı ile kirlenmiş olabilecek yüzeyler üzere yüksek riskli ortamlarla temastan kaçınmanın kıymeti konusunda halkın farkındalığını artırmalıdır. Ellerin sık sık yıkanması yahut alkol bazlı el dezenfektanı kullanılması ve riskli bir ortamdayken maske takılması tavsiye edilmektedir. Bilinmeyen nedenlerden ötürü hasta yahut meyyit olan hayvanlarla temastan kaçınılmalı ve durum yetkililere bildirmelidir.
SABUNLA EN AZ 20 SANİYE YIKANMALI
– İnsan enfeksiyonlarına yol açan zoonotik (hayvanlardan insanlara geçen enfeksiyon) influenza virüslerinin çeşitliliği telaş vericidir ve hem hayvan hem de insan popülasyonlarında sürveyansın artırılmasının yanı sıra her bir zoonotik enfeksiyonun kapsamlı bir formda incelenmesini ve pandemiler için planlama yapılmasını gerektirmektedir. Beşerden beşere bulaşmayı kolaylaştırabilecek bir viral mutasyonu önlemek için kümes hayvanları çalışanlarına mevsimsel grip aşısı yaptırmaları önerilmektedir.
– Köpeği olan şahıslara bu enfeksiyondan korunmak için; sadık dostlarına “köpek influenza aşısı” yaptırmaları, dışkılarıyla temas etmemeleri hasta hayvanlarla sağlıklı köpekleri temas ettirmemeleri ve temaslarda ellerin 20 saniye sabunla yıkanması ya da el antiseptikleri ile ovulması önerilebilir.
Kaynak: Sözcü