Madeni parada kıtlık var!

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Küçük esnaf ve bankaların yaklaşık bir yıldır yaşadığı madeni para kullanımındaki düşünce daha derinleşti.

Çeşitli iş kolundaki esnaf “Bankaya gittik, orada da yok. Koştur koştur bozuk para arıyoruz” derken ya da kasasına “metal para temininde sorun yaşadığımızdan ötürü lütfen ödemelerinizi kartla yapınız” yazısı asarken; bankalar ise PTT’den yüklü ölçüde aldıkları madeni paralarla aylarca yönetim etmeye çalışıyor.

Sozcu.com.tr’ye konuşan Besin Perakendecileri Derneği İdare Heyeti Üyesi Erdal Tüfekçi, İstanbul’da bu sorunun had safhaya çıktığını, marketlerin fırınlardan topladıkları bozuk para talebinde artış olduğunu söyledi.

İstanbul Fırıncılar Odası Lideri Erdoğan Çetin ise, sozcu.com.tr’ye yaptığı değerlendirmede “5-6 aydır devam eden bu sorun daha da arttı. Biz de bulamıyoruz, vatandaşlardan topluyoruz” diye konuştu.

Dün bir inhisar bayisinde çekilen manzara (Kaynak: Türkiye Monopol Bayileri Platformu Lideri Özgür Aybaş)

ÜRETİM MALİYETİ KIYMETİNDEN FAZLA

Madeni para üretiminde kullanılan bakır, çinko ve nikel fiyatları artınca, maliyetler para bedelinin üzerine çıkmış; piyasada madeni para düşüncesi yaşanmaya başlamıştı.

Darphane bilgilerine nazaran, geçen sene bu aylarda 8,2 gram olan 1 TL’nin maliyeti 1,3 TL’yi bulmuş; 6,8 gramlık 50 kuruşun maliyeti ise 1,1 TL olmuştu.

2022’nin son aylarına gelindiğinde ise çeşitli hesaplamalar gündeme gelip, 1 TL’nin üretim maliyetinin 3 TL’yi aştığı belirtilince Darphane’den bu bahse ait bir açıklama gelmiş ve bu hesabın hakikat olmadığı belirtilmişti.

Hem madeni paraların maliyetiyle ilgili hem de piyasada dolanımda olan madeni para ölçüsüyle ilgili şimdiki bir data bulunmamakla birlikte, üretim maliyetinin daha da arttığı ve bunun piyasadaki bozuk para meşakkatini derinleştirdiği biliniyor.

Bu probleme bir tahlil olarak 2023 Nisan’da ise Darphane, artan maliyetler nedeniyle madeni paraların gramajında değişikliğe gitmiş; birinci etapta daha hafif olan 1 TL ve 50 kuruşlar piyasaya sürülmüştü.

Ancak gelinen noktada, atılan bu adımların piyasayı rahatlatmadığı belirtiliyor.

TESK: FİYATLAR ARTTI BOZUK PARAYA TALEP AZALDI, YENİDEN DE BULUNAMIYOR

Konuya ait sozcu.com.tr’ye açıklama yapan Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Lideri Bendevi Palandöken’in aktardığına nazaran, ‘fiyatlar o kadar arttı ki madeni para daha az kullanılır hale geldi ancak daha az muhtaçlık duyulmasına karşın yeniden de madeni para bulmakta zorluk yaşanıyor.’

Özellikle 50 kuruş ve 1 liralarda önemli bir daralma yaşandığı bilgisini veren Palandöken, perakende alışverişte artan kartlı ödemelerden ötürü bakkal ve marketlerin bu sorunu daha az yaşadığını, en çok mağduriyet yaşayanlardan birinin ise minibüs sürücüleri olduğunu aktardı.

‘PİYASADAN TOPLATILIYOR’ İDDİASI

Öte yandan, madeni para problemini sorduğumuz haber kaynakları, nisan ayında madeni paraların gramajının düşürülmesinden sonra Merkez Bankası’nın, piyasadaki eski madeni paraları, gramajını değiştirmek üzere toplatmaya çalıştığını söyledi.

Bir perakendeci, “Özellikle 1 TL’nin gramajındaki değişiklikten sonra sorun daha da arttı. Bu değişiklikten evvelki madeni paraların piyasadan toplatılıp, gramajı düşürüldükten sonra tekrar piyasaya sunulduğuna yönelik duyumlar alıyoruz” diye konuştu.

Küçük esnaf ise, bulunmayan bozuk para yerine müşteriye evvelden diğer bir eser verdiğini lakin fiyatların geldiği düzeyden ötürü bunun artık mümkün olmadığını, piyasaya yeni madeni paralar sürülerek bu sorunun giderilmesine yönelik davette bulundu.

Kaynak: Sözcü