Ekonomi idaresi ve Merkez Bankası (TCMB) sıkışmış ve çıkmaz bir sokakta ilerleyen iktisatta seçimlerin de tesiriyle denetimi yitirmek üzere. Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Lideri Recep Tayyip Erdoğan evvelki gün Cnn International’a verdiği demeçte, “Ekonomi siyasetlerinde değişiklik olmayacak. Faizi düşürmeye devam edeceğiz” dedi. Enflasyona ve Türk Lirası’nın önlenemez bedel kaybına karşın 28 Mayıs sonrası tıpkı siyasetlerle devam edeceğinin iletisini veren Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, ekonomiyi uçuruma sürükleyen siyasetlerden vazgeçmeyeceğini bir defa daha söylemiş oldu. Faiz açıklamasında Nas’a bağlı olarak faiz indirimleri yapıldığını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bir Müslüman olarak Nas ne gerektiriyorsa onu yapmaya devam edeceğim” demişti. Halbuki iktidarın ‘nas’ kabul ettiği Merkez Bankası yüzde 8.50 olan siyaset faizine rağmen vatandaş bankadan ortalama yüzde 34 faizle kredi kullanıp, mevduattan yüzde 40 faiz alıyor.
YENİ MAKSATLAR VERDİ
Seçimlerin ikinci çeşide kalmasıyla birlikte Merkez Bankası’nın birinci ataklarından biri bankalara verdiği dövizden TL’ye ek dönüşüm amacını üst çekmek oldu. 17 Mayıs’ta Resmi Gazete’de yayımlanan değişiklikle, bankalara verdiği dövizden TL’ye ek dönüşüm yükümlülüğü eşiklerini, gerçek kişi hesapları için yine düzenledi. Bankacıların verdiği bilgiye nazaran geçen hafta yüksek montanlı TL mevduat süreçlerinde faiz yüzde 40’a kadar çıktı. Bankacılar TL mevduat faizlerinin yüzde 40’a geldiği ortamda dövizden dönüşlü KKM faizlerinin de yüzde 50’ye çıkabileceğine dikkat çekiyor.
20 yıl sonra yüzde 30’u aştı
Özellikle Kur Muhafazalı Mevduat’ın (KKM) devreye alınmasından sonra mevduat faizi ve siyaset faizi ortasındaki makas giderek açıldı. Merkez Bankası’nın faiz istatistiklerine nazaran, KKM’nin devreye alındığı Aralık 2021 tarihinde 3 ay vadeli TL mevduatta ortalama faiz yüzde 17.73 düzeyinde iken, 12 Mayıs prestijiyle yüzde 30.47’ye çıktı. Bu oranın yüzde 30’un üstünde olduğu son tarih Ekim 2003’dü.
Aylık gereksinim kredisi faizi yüzde 5
Cumhurbaşkanlığı seçiminin birinci tipinin akabinde yapılan yeni düzenlemelerle birtakım kişisel krediler durma noktasına gelirken, kurumsal kredilerde ise vade uzatma dahil birçok süreç seçimlerin ikinci çeşidi sonrasına öteleniyor. Birtakım bankalarda konut kredisi yüzde 3.50’ye kadar çıkarken, taşıt kredisi yüzde 4’e ulaştı. TCMB’nin son aylarda düzenlemeleriyle 70 bin TL üzeri için gereksinim kredilerinde ise aylık faiz yüzde 5’i aştı.
Kaynak: Sözcü