NASA, Dünya’yı korumak için DAGGER isimli yapay zeka modelini kullanacak

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Güneş, hem “Güneş rüzgârı” olarak bilinen sabit bir akışla hem de Güneş patlamalarından kaynaklanan daha kısa, daha enerjik patlamalarla uzaya daima olarak yüklü gereçler saçıyor. Bu parçacıklar, Dünya’nın manyetik ortamına (“manyetosfer”) çarptığında, bazen jeomanyetik fırtınalar oluşturabiliyor. Bu manyetik fırtınaların tesirleri hafifçe çoka kadar değişebilir fakat teknolojiye giderek daha fazla bağımlı hale gelen bir dünyada bu fırtınaların etkileri yıkıcı olabilir.

Şimdiye kadar gerçekleşmiş en büyük Güneş fırtınası 1859’da Dünya’yı vurdu. Carrington Olayı olarak da bilinen 1859 Güneş Fırtınası, tüm Avrupa ve Kuzey Amerika telgraf sistemini çökertti. Dünya’nın pek çok yerinde oluşan kutup ışıkları/auroralar o kadar parlaktı ki, beşerler gece vaktinde gazete okuyabiliyordu. Bugün Carrington ölçeğinde bir olay meydana gelirse, elektrik şebekelerinden uydulara kadar çok çeşitli çağdaş teknolojileri felce uğratır ve hatta global bağlantısı durma noktasına getirebilir. Hatta bu tip büyük fırtınalar, RAM ve SSD gibi bilgisayar donanımlarına bile ziyan verebilir.

NASA’dan hava durumu tahmini

NASA’nın geliştirdiği yeni bir model, Güneş rüzgarının uzay aracı ölçümlerini tahlil etmek ve yaklaşan bir Güneş fırtınasının Dünya’nın rastgele bir yerinde 30 dakika evvelce ikaz ile nereye çarpacağını iddia etmek için yapay zeka kullanacak. Bu fırtınalara hazırlanmak için kâfi vakit sağlayabilir ve elektrik şebekeleri ve başka kritik altyapılar üzerindeki önemli tesirleri önleyebilir.

NASA’ya nazaran Güneş’in 11 yıllık aktivite döngüsünde 2025 yılında ulaşması beklenen bir sonraki “güneş maksimumuna” yaklaştıkça jeomanyetik fırtına riski ve toplumumuz üzerindeki yıkıcı tesirleri de artmakta. Bu tesirleri minimuma indirmek için Frontier Development Lab‘de çalışan milletlerarası bir araştırma takımı yapay zekâ (AI) kullanımından faydalanan bir model oluşturdu.

30 dakika evvelce Güneş fırtınası iddia edilecek

Buradan yola çıkarak, Dünya çapındaki jeomanyetik bozulmaları meydana gelmeden 30 dakika evvel hızlı ve gerçek bir halde kestirim edebilen DAGGER (Deep Learning Geomagnetic Perturbation) geliştirildi. Gruba nazaran, model bir saniyeden daha kısa müddette varsayım üretebiliyor ve varsayımlar her dakika güncelleniyor.

DAGGER takımı modeli Ağustos 2011 ve Mart 2015’te meydana gelen iki jeomanyetik fırtınaya karşı test etti. Her iki durumda da DAGGER, fırtınanın dünya üzerindeki tesirlerini süratli ve gerçek bir halde varsayım edebildi. Evvelki kestirim modelleri, Dünya’daki muhakkak pozisyonlar için lokal jeomanyetik varsayımlar üretmek üzere yapay zekayı kullanıyordu. Bu ortada modelin açık kaynak kodlu olduğunu ve şirketlerin kendilerini korumak için DAGGER’ı kullanabileceğini belirtelim. Son olarak, Güneş fırtınalarının uydu sistemlerini, güç şebekelerini ve öbür teknolojik altyapıları bozabileceğini de söyleyelim.