Rusya-Ukrayna savaşının tetiklediği arz telaşlarıyla petrol fiyatlarının rekor düzeylere ulaştığı 2022’de dünyanın halka açık en büyük 8 petrol şirketinin toplam geliri bir evvelki yıla nazaran yaklaşık yüzde 50 artarak 2,4 trilyon doları aştı.
Covid-19 salgını sonrası arz ve tedarik kahırlarının baş gösterdiği, global iktisatların yüksek enflasyonla çaba ettiği bir periyotta patlak veren Rusya-Ukrayna savaşı sonrasında petrol piyasası çalkantılı bir periyot içine girdi.
Batılı devletlerin Rus petrol ihracatına yönelik yaptırım, kısıtlama ve tavan fiyat uygulamalarıyla derinleşen güç krizi, Rusya’dan gelecek karşı adımların global arz tedarikini sekteye uğratacağı telaşlarıyla kritik bir düzeye ulaşırken, petrol fiyatlarında da ani yükselişlerin yaşanmasına sebep oldu.
2008’DEN BU YANA EN YÜKSEK SEVİYE
Uluslararası referans kabul edilen Brent tipi petrolün varil fiyatı geçen yıl 7 Mart’ta 139 doları aştı ve bu sayı Temmuz 2008’den bu yana en yüksek düzey olarak kayıtlara geçti.
Brent petrolün varil fiyatı, savaşın başlamasından evvelki gün olan 23 Şubat 2022’de ise en yüksek 98,71 dolar düzeyinden süreç görmüştü.
Yılın birinci yarısında rekor yükseliş kaydeden Brent petrolün varil fiyatı, global piyasalarda artan talep tasalarının arz tasalarının önüne geçmesiyle yılın ikinci yarısında geri çekildi. Brent petrolün varil fiyatı 9 Aralık 2022’de 75,64 dolara kadar geriledi.
Fiyat dalgalanmaları şirketlerin bilançolarına yüksek kar olarak yansırken, petrol devlerinin güç dönüşümü kapsamında açıkladıkları maksatlar de mercek altına alındı.
AA muhabirinin firmaların bilançolarından derlediği bilgilere nazaran, ExxonMobil, Chevron, TotalEnergies, Royal Dutch Shell, bp, Eni, Equinor ve Saudi Aramco üzere petrol devlerinin gelirleri, 2022’de bir evvelki yıla nazaran yaklaşık yüzde 50 artarak 2,4 trilyon doları aştı.
Söz konusu şirketlerin geliri 2021’de 1,6 trilyon dolar olarak hesaplanmıştı.
ARAMCO’NUN GELİRİ 604 MİLYAR DOLARI GEÇTİ
Bu periyotta, Suudi Arabistan ulusal petrol şirketi Aramco en fazla gelir sağlayan şirket oldu.
Şirketin geliri geçen yıl bir evvelki yıla nazaran yüzde 50’den fazla artarak 604 milyar doları aştı.
ExxonMobil gelirini geçen yıl evvelki yıla nazaran yüzde 44,8 artırarak yaklaşık 413,7 milyar dolara, Shell ise yüzde 41,6 artırarak 386,2 milyar dolara taşıdı.
Öte yandan, TotalEnergies gelirini yüzde 42,6 artışla 263,3 milyar dolara, bp yüzde 51,6 artışla 248,9 milyar dolara, Chevron yüzde 51,6 artışla 246,2 milyar dolara, Equinor yüzde 65,8 artışla 150,8 milyar dolara ve Eni yüzde 53 artışla 140,8 milyar dolara yükseltti. (AA)
Kaynak: Sözcü