TL’de değer kaybı ne anlama geliyor? Ekonomist Oğuz Oyan anlattı

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Ekonomist Prof. Dr. Oğuz Oyan SÖZCÜ Televizyonunda Can Coşkun’un sunduğu Gündem Masası’na konuk oldu.

Oyan, Türk lirasında son günlerde yaşanan sert değer kaybını tüm başlıklarıyla değerlendirdi. Oyan, kurdaki artışın enflasyona, bütçeye ve reel sektöre olan etkisini anlattı.

ENFLASYONA ETKİSİ

Oyan’ın değerlendirmesinin satırbaşları şöyle oldu:

“(TL’deki değer kaybı) Enflasyonu doğrudan etkiliyor. Türkiye ithalatçı bir ülke ve çok ciddi bir dış ticaret açığı veriyor. Liranın değer kaybedişi, dışarıdan ithal ettiğimiz malların daha pahalı olarak gelmesine yol açıyor.

Bu da bütün mal ve hizmet piyasasına yansıyor. Bu durum, bütün herkesi etkiler. Bütçeyi de etkiler, şirketleri de etkiler. Ama özellikle hanehalkını etkiler. Şirketler bu tür yükleri üzerinde tutmaz, direkt ürün fiyatlarına yansıtırlar.

DIŞ BORÇ YÜKÜ

Türkiye 450 milyar dolar dış borç stoku olan bir ülke. TL’nin dolar veya Euro karşısındaki her 1 liralık kaybı 450 milyar TL’lik bir yük getiriyor. Son iki günde kur 2 lira arttı. Böylece Türkiye’nin üzerine 900 milyar TL’lik bir yük bindi.

Seçim sonrasında ise 1,5 trilyon TL’lik bir yük olduğu söylenebilir. Bu çok ciddi bir rakam. Bütçenin yaklaşık üçte biri. Bu yükü devlet vatandaşlardan çıkartacak.

Açık pozisyonda olan şirketler açısından da kur artışı ciddi bir sorun oluşturabilir. Döviz borcu kadar döviz varlığı ya da geliri yoksa kur artışları bu şirketlerin üstüne ciddi bir yük olarak biner ve bazı şirketler batabilir. 2000’li yıllarda bazı bankalar bu yüzden battı.”

ŞİMŞEK YÖNETİMİ NASIL BİR MODEL İZLEYECEK?

Oyan ayrıca Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in yeni yönetimi hakkında da değerlendirmelerde bulundu. Oyan, Şimşek’in yerel seçimler nedeniyle ekonomiyi fazla sıkamayacağını ve melez bir politika uygulama ihtimalinin yüksek olduğunu belirtti.

Oyan, “Faizlerin artması demek, büyümenin ve istihdamın yavaşlaması anlamına gelir. Bu nedenle ekonomiyi fazla sıkamazlar. Çünkü 10 ay sonra seçim var. Mehmet Şimşek büyük olasılıkla daha melez bir politika uygulayacak” dedi.

“Şimşek ortodoks politikalara geçiş yapacak ama ekonomiyi çok fazla da sıkmamak üzerinden bu politikaları götürecek” diyen Oyan, “Şimşek bu bakımdan net politikalara yönelmeyebilir” değerlendirmesinde bulundu.

FAİZLER NE ZAMAN ARTIRILACAK?

Oyan ayrıca ekonomi yönetiminin TL’nin reel değerine gelmesini beklediğini ve faiz artışlarını bu seviyelerde yapabileceğini belirtti.

Oyan, “TL’nin değer kaybı enflasyonun altında kaldı. Kurun dengeye gelmesi için 24-25’lere gelmesi gerektiği söyleniyor. Şimşek de büyük ihtimalle böyle bakıyor. TL’nin dengeye gelmesinden sonra faiz artıralım diye zaman kolluyor” dedi.

Kaynak: Sözcü