Kahramanmaraş merkezli yıkıcı zelzelelerin akabinde kentlerde yapı stoklarına ait çalışmalar sürerken, AFAD tarafından hazırlanan Trabzon Vilayet Risk Afet Azaltma Planı (İRAP) raporunda muhtemel sarsıntı senaryosuna nazaran, Kuzey Anadolu fayının geçtiği Erzincan’da yaşanabilecek büyük zelzelede, Trabzon’da en fazla risk altında olan Düzköy ve Çaykara ilçelerinin etkileneceği belirlendi.
Rapordaki senaryoya nazaran, 7.9 büyüklüğünde zelzele yaşanması durumunda, Düzköy’ün Yerlice Mahallesi’nde yapısal hasarlar oluşması, zelzeleye bağlı oluşacak heyelan ve kaya düşmeleri nedeniyle Gökçeler, Taşocağı, Aykut, Çiğdemli ve Çayırbağı mahallelerinin de risk altında olacağı belirtildi.
“DÖNÜŞÜM İKNA ÇALIŞMALARINA BAŞLANDI”
Depremden en fazla etkileneceği kestirim edilen öteki ilçe Çaykara’nın güneydoğusundaki alanlardaki yerleşim yerleri için ise tehlike potansiyeli taşıdığı ortaya kondu. Raporu inceleyen uzmanlar, yapıların mühendislik hizmeti alınmadan inşa edildiğine dikkati çektiği ilçelerde, muhtemel sarsıntının önemli hasara neden olacağını söyleyerek, tedbir alınması önerdi. Rapor sonrası belediyelerce yapı stokları mercek altına alınan toplam 26 bin 282 nüfusa sahip 2 ilçede, risk saptanan yapılarda dönüşüm projesi ve hak sahibi ikna çalışmalarına da başlandı.
“TRABZON HALKANIN İÇERİSİNDE”
Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Mühendislik Fakültesi İnşat Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Can Altunışık, Erzincan’da yaşanabilecek zelzelenin Trabzon’u etkileyeceğini söyledi. Prof. Dr. Altunışık, “Şu an Türkiye’de sarsıntı beklenen ve ilgili yer bilimci hocalarımızın açıkladığı sismik boşluklu olan bölgeler var. Bizim bölgemize de en yakın vilayetlerden biri Erzincan. Erzincan’da beklenen bir zelzelede, Kahramanmaraş depremindeki etkilenme alanını çember olarak alıp Erzincan’a yerleştirdiğiniz vakit Trabzon’un da bu halka içerisinde olduğunu görüyoruz” dedi.
“ÇAYKARA VE DÜZKÖY ODAK NOKTASI”
Kentin her bölgesini sarsıntıya karşı güçlü hale getirmek için eski yapıların incelenmesi gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Altunışık, “Öncelikle kamu binaları ve 2000 yılından evvel inşa edilmiş ve imar barışından faydalanan binalardan başlamamız gerekiyor. ‘İl Risk Afet Azaltma Planı’ kapsamında vilayetimizin sarsıntı açısından birtakım tehlikeli ilçeleri var. Bunlar Düzköy ve Çaykara olarak belirlendi. Dikkat ederseniz buralarda yığma taşıyıcı sisteme sahip binalar, el yordamıyla rastgele bir mühendislik hizmeti almadan yapılmış yapılar var. Bu yapılarımızın risk altında olduğunu görüyoruz. İRAP’ta Erzincan’a yakınlığı açısından Çaykara ve Düzköy ilçeleri odak noktası gösterilmiş” diye konuştu.
“HİSSEDİLMESİ KAÇINILMAZ OLACAK”
Çaykara Belediye Lideri Hanefi Tok, Kahramanmaraş merkezli sarsıntıları ilçede hissettiklerini söz ederek “Geçmişe baktığımızda ilçemizde, 1924’lü yıllarda Erzurum’daki sarsıntıda yaklaşık 700’e yakın bina yıkılmış. O günden bu güne gerek yapı stoku, inşaat kalitesi artmış durumda. Yaklaşık 100 sene evvelki yapılar nihayetinde balçık ve çamurdan yapılmıştı. Bugün statik açısından demiri, betonu, kalite açısından hoş tahminen lakin o devirdeki tek katlı binalar bugün 5 katlı binalara çıktı. Üçüncü derece olan bir bölgede yaşıyoruz. Coğrafya çok yakın, Maraş’taki hem gece hem gündüz olan sarsıntısı hissettik. Erzincan’da muhtemel sarsıntı, hem vilayet hem ilçemizde de kaçınılmaz olacaktır. Şu an ilçede 20 bin yapı stokumuz var. Bunlar ortasında bir tane çamurlu binamız yoktur. Daha çok ahşap, kültürümüzü yansıtan meskenlerimiz var” diye konuştu.
“RİSKLİ GÖRÜLEN BİNALAR İÇİN GÖRÜŞÜYORUZ”
Düzköy Belediye Lideri Yılmaz Ankara da “Binalarımızın yüzde 80 ve üzeri yapı kontrolle 2000 yılı sonrası yapıldı. Riskli gördüğümüz binalar için de vatandaşlarla teğe bir görüşüyoruz. 1950-60 yılları ortasında yapılan eski binaların kontrolleri yapılıyor. 3 kat ve üstü inşaatların tamamında kontrol yapıldı. Merkezde 2 cadde var ve buralarda kentsel dönüşüm hazırlığı başlattık. TOKİ’den en fazla toplumsal konutu Düzköy aldı. 240 konut projeleri hazırlandı ve şu an kamulaştırmaya başladık” sözlerini kullandı.
“BİR DAHA ZELZELESİ YAŞAMAK İSTEMİYORUZ”
Deprem sonrası Hatay’ın Kırıkhan ilçesinden Çaykara’ya geldiğini anlatan depremzede Recep Kuzey Baltacı, “Buradaki meskenlerin hepsi kentsel dönüşümde değil. Kimileri evvelce kalma, kimileri yeni yapıldı. Zelzelesi yaşayıp buraya geldik. Bir daha zelzelesi yaşamayı, psikolojimizin bir daha bozulmasını istemiyoruz” sözlerini kullandı.
Çaykaralı Alaattin Yıldız da, “Güneydoğu’da olan sarsıntı burada olsa, bir tane bina ayakta kalmaz. Heyelan ise bir öteki sorun. Kendime mesken yaptığımda sağlam yapmaya uğraşıyorum” diye konuştu.
Kentsel dönüşüm teklifinde bulunan Recep Çuman ise, “Binaları herkes başına nazaran yapmış. Çaykara’da bu binayı mühendisin çizdiği plan üzerinde yaptım. Geçen ki sarsıntıdan burada da sallandık. Kentsel dönüşüm olmalı; bu çok değerlidir. Bu bina benimdir betonarmedir, 29 sene önce yaptım. Kentsel dönüşüm olursa burayı yaptırırım” dedi. (DHA)
Kaynak: Sözcü