Ekonomi yönetimi iç talebi sınırlamak adına attığı adımlara bir yenisini eklerken; aynı zamanda döviz çıkışına neden olan havayolları, seyahat acenteleri ve konaklama ile ilgili yurt dışına ilişkin harcamalarda kredi kartına taksitlendirmeyi kaldırdı.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından alınan karara göre, sermaye yeterliliği standart oranları hesaplamasında dikkate alınan risk ağırlıklarını ihtiyaç kredileri, bireysel kredi kartları, taşıt kredileri ile taşıt teminatlı krediler ve tüketiciler ile yapılacak finansal kiralama işlemleri açısından artırılmasına karar verildi.
BDDK kararına göre bu işlemlerde standart yaklaşımın kullanılması durumunda risk ağırlıkları yüzde 150 olarak uygulanacak. Karar afet bölgesi olarak ilan edilen yerlerde 1 Ocak 2024’e kadar uygulanmayacak.
Söz konusu yüksek risk ağırlıkları kararın alındığı tarihten sonra kullandırılan yeni krediler için uygulanacak.
Ekonomi yönetimi enflasyonu kontrol etmek ve iç talebi azaltmak adına, faiz artırımının yanı sıra geçen haftalarda bazı sıkılaşma kararları da almıştı. Bu kapsamda Merkez Bankası parasal sıkılaşma sürecini destekleyecek seçici kredi ve miktarsal sıkılaştırma kararlarını duyurmuştu.
‘KUR VE VİZE SORUNU SONRASI SEYAHAT ACENTELERİNE 3. DARBE’
Kararı değerlendiren Tur Operatörleri Platformu Dönem Sözcüsü Cem Polatoğlu, kurdaki artış ve vize sorunu nedeniyle zaten zor durumda olan seyahat acentelerinin daha da çıkmaza gireceğine dikkat çekti.
Kararın, ‘vatandaş yurtdışına giderek döviz harcamasın’ mantığını yansıttığını belirten Polatoğlu, “Zaten ekonomideki gelişmeler vurmuştu, kur nedeniyle yolcu azalmıştı. Vize sorunu yüzünden de müşterilerimiz azalmıştı. Üçüncü darbe de bu oldu” dedi.
Polatoğlu şu değerlendirmelerde bulundu:
“Euro’nun, doların artmasıyla zaten işlerimiz yüzde 30-35 düşmüştü. Vize sorunu nedeniyle de artık insanlar vize almaktan vazgeçti. Nereden bakarsanız bakın bu sorun da işlerimizden yüzde 15-20 götürdü. Şimdi bir de taksit olayı vurdu. Geçen sene yurtdışına 1,000 kişi götüren bu sene 100 kişi götürebilecek mi, bunu düşünüyoruz. Bence zor.”
TÜİK tarafından dün açıklanan turizm verilerine göre, yurt içinde ikamet edip başka ülkeleri ziyaret eden vatandaşların harcamalarından oluşan turizm gideri ilk altı ayda bir önceki yıl aynı döneme göre yüzde 84 artışla 3,17 milyar dolar olarak gerçekleşti. Söz konusu dönemde yurtdışına çıkan vatandaş sayısı ise 4,95 milyon oldu.
Yurtdışı turlarda paket fiyatının ortalama 550-600 Euro seviyelerinden başladığını, ekstra maliyetlerle birlikte iki kişilik bir aile için tur maliyetinin 50 bin TL seviyelerinde oluştuğunu belirten Polatoğlu, “Mevcut ekonomik ortamda bu tutarı tek seferde ödeyebileceklerin sayısı çok az. Vatandaş yurtdışına gidip döviz harcamasın mantığı” diye konuştu.
Aynı zamanda TurAndiamo’nun Yönetim Kurulu Başkanı olan Polatoğlu, “Müşterimin neredeyse yüzde 100’ü taksitle alıyordu. Nakit ödeyen müşteri son bir senede ya birdir, ya ikidir” dedi ve ekledi:
“Karı koca çalışanlar ya da emekliler takside vurarak gidebiliyorlardı. Altı taksit yapıp ayda 8-9 bin TL ödeyip senede bir kere de olsa yurtdışına gidebiliyorlardı. Şimdi o olay tamamen kalktı. Nasıl gelsinler?”
HAVAYOLLARI HİSSELERİ SINIRLI ETKİLENDİ
Öte yandan karar kapsamındaki havayolları şirketlerinin hisseleri endeksin açılışı sonrası bir miktar satışla karşılaşsa da düşüş sınırlı kaldı.
THY THYAO.IS hisseleri saat 13.17’de yüzde 0,38 düşüşle 233,5 TL’den, Pegasus de yüzde 0.5 kayıpla 838,4 TL’den işlem görüyor.
Aracı bir kurumun havacılık analisti, “Hisselerde önemli bir etki gözlenmiyor. Özellikle THY’de Türkiye’den yurtdışına gidenlerin payı görece daha düşük olduğu için, etki de çok daha sınırlı oldu” dedi ve şunları söyledi:
“Öte yandan zaten bu kurlarla yurtdışına gidenler yine gidebilecek diye bir düşünce de olabilir. Zaten ciddi bir bastırılmış bir talep vardı, ‘zaten kaç kişi gidiyordu, gidebilenler yine giderler’ düşüncesi nedeniyle etki o denli kuvvetli olmayabilir. Brent de bugün aşağıda olduğu için olumsuz etkiyi sınırladı.” (REUTERS)
Kaynak: Sözcü