Zelzelenin Türkiye iktisadı üzerindeki toplam yükü 2 trilyon TL

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, 2023 Kahramanmaraş ve Hatay Sarsıntıları Raporu yayımladı.

Raporda zelzelenin yol açtığı kayıp ve hasarların boyutu ortaya konulurken insani kayıpların yanı sıra, fiziki varlıklarda oluşan hasarlara, kayıplara ve gereksinimlere ait tespitler yer aldı. Zelzelenin yol açtığı hasarın Türkiye iktisadı üzerindeki toplam yükün yaklaşık 2 trilyon TL (103,6 milyar dolar) olduğu iddia edildi.

14 MİLYON YURTTAŞ, 1,7 MİLYON GÖÇMEN ETKİLENDİ

Raporda, 48 binden fazla insanın hayatını yitirdiği sarsıntıdan etkilenen 11 ilin toplam nüfusunun 14 milyon olduğu, bu nüfusun ülkenin yüzde 16,4’ü olduğu belirtildi.

Bu nüfusun yüzde 96,7’sine denk gelen 13,5 milyon insan vilayet ve ilçe merkezlerinde yaşarken kalan kısım belde ve köylerde ikamet ediyordu. Ayrıyeten zelzele bölgesinde 1 milyon 738 bin kişi, süreksiz müdafaa kapsamında ikamet eden göçmen nüfustan oluşuyordu.

1,5 MİLYON KİŞİ KAYIT DIŞI ÇALIŞIYORDU

2021 yılı bilgilerine nazaran 11 ili kapsayan afet bölgesinde 3,8 milyon kişi istihdamda yer alırken bölge istihdamının ülke istihdamı içerisinde hissesi yüzde 13,3 seviyesindeydi.

Çalışanların 2,3 milyonu kayıtlı, 1,5 milyonu ise kayıt dışı çalışıyordu. Afet bölgesi genelinde istihdamın kayıt dışılık oranı yüzde 39 düzeyindeydi.

DEPREMİN TOPLAM YÜKÜ 2 TRİLYON TL

Depremin Türkiye iktisadı üzerindeki toplam yükü içerisinde en kıymetli bileşenini 1,07 trilyon TL (56,9milyar dolar) ile konut hasarı oluşturdu. Konut hasarı toplam yükün yüzde 54,9’una tekabül etti.

İkinci yüklü hasar kalemi ise 242,5 milyar TL (12,9 milyar dolar) ile kamu altyapısı ve hizmet binalarındaki yıkımdan oluştu. Konut hariç özel kesim hasarı ise 222,4 milyar TL (11,8 milyar dolar) oldu. Bu kalem içerisinde imalat sanayi, güç, haberleşme, turizm, sıhhat ve eğitim bölümleri, küçük esnaf ile ibadethanelere ait hasar yer aldı.

Ayrıca, sigortacılık bölümü kayıpları ve esnafın gelir kayıpları ile makroekonomik tesirler dikkate alındığında, sarsıntının yol açtığı felaketin Türkiye iktisadı üzerindeki toplam yükü yaklaşık 2 trilyon TL (103,6 milyar dolar) seviyesinde gerçekleşti. Bu büyüklüğün 2023 yılı ulusal gelirinin yaklaşık yüzde 9’una ulaşabileceği öngörüldü.

GSYH’NİN YAKLAŞIK YÜZDE 10’U

Bölgede yüklü üretim faaliyetleri sırasıyla, hizmet, sanayi ve tarım dallarında gerçekleşirken sarsıntıdan etkilenen vilayetlerin 2021 yılında Gayri Safi Yurt İçi Hasıladan (GSYH) aldığı hisse yüzde 9,8 seviyesindeydi. Ayrıyeten 79 milyar dolar büyüklüğünde ulusal gelir bu bölgede oluştu.

Bölgenin fert başına ulusal gelir düzeyi Türkiye ortalamasının bariz olarak gerisinde yer aldı. Kelam konusu yıl dataları dikkate alındığında, zelzeleden etkilenen 11 ilin ortalama kişi başına GSYH’sı 5 bin 924 dolar olarak hesaplanıyor.

2021’de Türkiye’de kaydedilen yüzde 11,4 oranındaki ekonomik büyümeye sarsıntıdan etkilenen 11 ilin katkısı 0,98 puan olmuştu.

Kaynak: Sözcü