Agorafobi nedir, belirtileri neler?

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Agorafobi, kapalı yerlere yahut güvendiği yerlerden uzaklaşma endişesiyle birlikte açık alanlarda yahut kalabalık yerlerde bulunma korkusu olarak tanımlanabilir. Agorafobi, panik atak geçirmiş şahıslarda yahut diğer bir anksiyete bozukluğu olan şahıslarda ortaya çıkabilir. Kişinin günlük hayatını olumsuz etkileyebilir ve toplumsal etkinliklere katılmaktan, dışarı çıkmaktan yahut seyahat etmekten kaçınmasına neden olabilir.

AGORAFOBİ NEDİR?

Agorafobi, kişinin kaçışı sıkıntı yahut yardıma ulaşmanın sıkıntı olduğu durumlarda yahut yerlerde ağır bir endişe duygusu yaşadığı bir anksiyete bozukluğudur. Bu durumda şahıslar ekseriyetle konutlarından yahut inançlı alanlarından uzaklaşamama, toplu taşıma araçlarına binememe, kalabalık yerlere gidememe yahut birçok toplumsal durumda panik atak yahut ağır anksiyete semptomları yaşayacaklarından korkarlar.

Agorafobi, günlük aktiviteleri ve olağan hayatı yaşamayı zorlaştıran şiddetli bir dehşet ve telaş nedeni olabilir. Tedavi çoklukla psikoterapi, ilaçlar ve kendine yardım stratejilerinin bir kombinasyonunu içerir. Bilişsel davranış terapisi (BDT), bu endişelerin neden olduğu fikir ve davranışları değiştirerek tedavi etmek için sıkça kullanılan bir sistemdir. Antidepresan ve anksiyolitik ilaçlar da semptomları yönetmek için reçete edilebilir.

AGORAFOBİ NEDEN OLUR?

Agorafobinin kesin nedeni tam olarak bilinmemektedir, fakat uzmanlar ekseriyetle birden fazla faktörün bir ortaya gelmesinin sonucu olduğunu düşünmektedirler. Bu faktörler ortasında biyolojik, genetik, çevresel ve ruhsal faktörler yer alabilir.

Biyolojik faktörler ortasında beyindeki kimyasal dengesizlikler, hudut sistemi sorunları yahut hormon seviyelerindeki değişiklikler sayılabilir. Genetik faktörlerin de agorafobi riskini arttırdığı düşünülmektedir.

Çevresel faktörler ortasında ise, çocuklukta yaşanan travmatik olaylar, gerilimli hayat olayları, kişinin yetiştirildiği aile ortamı üzere faktörler bulunabilir. Bu faktörler, kişinin fikir ve davranış kalıplarını etkileyerek agorafobi gelişiminde rol oynayabilir.

Psikolojik faktörler ortasında ise, kişinin korku bozukluklarına yahut panik ataklara yatkınlığı, olumsuz fikirleri ve inançları, yahut düşük özgüveni sayılabilir.

Ancak agorafobinin nedeni ne olursa olsun, tedavi edilebilir bir durumdur. Uygun tedavi ve dayanakla, şahıslar çoklukla kaygılarını yönetebilir ve olağan bir hayat sürdürebilirler.

AGORAFOBİ BELİRTLERİ NELER?

Agorafobinin belirtileri şunları içerebilir:

Yoğun dehşet yahut tasa hissi: Kişi, makul bir yerde yahut durumda olmanın kendisi başına ağır bir dehşet yahut tasa hissi uyandırabilir.

Panik ataklar: Kişi, birdenbire ve beklenmedik bir biçimde şiddetli panik ataklar geçirebilir. Panik ataklar, kalp çarpıntısı, nefes darlığı, terleme, titreme, mide bulantısı, baş dönmesi yahut bayılma hissi üzere semptomlara neden olabilir.

Kaçınma davranışları: Kişi, korktuğu yerlerden yahut durumlardan kaçınmaya başlayabilir. Bu durum, olağan hayatını sürdürmesini zorlaştırabilir.

Kendini izole etme: Kişi, konuttan çıkmaktan kaçınarak toplumsal hayatını kısıtlayabilir ve kendini yalnız hissedebilir.

Fiziksel semptomlar: Kişi, kaygının neden olduğu fizikî semptomlar yaşayabilir, örneğin terleme, titreme, kalp çarpıntısı, mide bulantısı yahut baş ağrısı üzere semptomlar.

Bağımlılık: Kişi, kaygılarını yönetmek için alkol yahut uyuşturucu kullanımına yöneltilebilir.

Agorafobisi olan bireyler bu belirtileri farklı bir formda yaşayabilir. Lakin, bu belirtilerle birlikte dehşetin kişinin günlük hayatını etkilemesi durumunda, bir uzmandan yardım alınması kıymetlidir.

AGORAFOBİ TEDAVİSİ NASIL OLUR?

Agorafobi tedavisi, ekseriyetle psikoterapi, ilaç tedavisi ve kendine yardım stratejilerinin bir kombinasyonunu içerir.

Psikoterapi: Bilişsel-davranışçı terapi (BDT) agorafobi tedavisinde sıklıkla kullanılan bir prosedürdür. BDT, kişinin endişelerinin nedenlerini ve niyet kalıplarını anlamasına yardımcı olur. Bu terapi, kişinin korktuğu durumlarla yüzleşmesine ve kaygılarını yönetmesine yardımcı olacak stratejiler öğretir.

İlaç tedavisi: Antidepresanlar, anksiyolitikler ve beta blokerler üzere ilaçlar, agorafobinin semptomlarını denetim altına almaya yardımcı olabilir. Fakat, ilaçlar tek başına kâfi olmayabilir ve uzman tavsiyesi olmadan kullanılmamalıdır.

Kendine yardım stratejileri: Kendine yardım teknikleri, kişinin dehşetlerini yönetmesine yardımcı olabilecek kimi usulleri içerir. Bu sistemler ortasında derin nefes alma, kas gevşetme idmanları, meditasyon ve ilgi alanlarına yönelme üzere teknikler yer alabilir.

Tedavinin başarısı, kişinin agorafobi semptomlarının şiddetine, kişinin tedaviye olan yaklaşımına ve uygulanan tedavi yollarına bağlı olarak değişebilir. Lakin, gerçek tedavi ve dayanak ile, agorafobisi olan şahıslar olağan bir ömür sürdürebilirler.

Kaynak: Sözcü